De bal wordt in het huidige debat over de woningnood nadrukkelijk richting de lokale politiek gespeeld door de landelijke politiek. Volgens D66-Kamerlid Joost Sneller worden wethouders bij tal van ingewikkelde maatschappelijke kwesties door "Den Haag" voor de bus gegooid.
Sneller doet zijn uitspraken in een interview met de Wethoudersvereniging. Hij constateert dat wethouders de vooruitgeschoven post van de overheid zijn en dat alles op hun bord komt, vooral nu Den Haag problemen over de schutting gooit.
Het "delegeren" van maatschappelijke kwesties door Den Haag geldt ook voor de woningnood. Was het eerder minister Keijzer (VRO) die aangaf dat wat haar betreft gemeenten vooral geen extra eisen moeten opleggen bij ontwikkelingen, afgelopen bleek tijdens een woondebat in Den Haag dat ook de andere partijen grosso modo wel vinden dat er vooral op lokaal niveau meer haast gemaakt moet worden.
Handelingsonmachtig
‘Wethouders worden voor de bus gegooid,’ stelt Sneller. De spreidingswet, bezuinigingen op het Gemeentefonds en onvoorspelbare Haagse besluiten maken hun werk zwaarder. Een recent rapport benadrukt dit: drie op de vier wethouders hebben te maken met maatschappelijke onrust. Dit is geen nieuw fenomeen, maar de intensiteit is zorgwekkend. ‘Vroeger was er ook onrust,’ zegt Sneller, ‘maar nu is het een andere orde. Mensen voelen zich niet gehoord, en de overheid toont zich vaak handelingsonmachtig.’
Onrust wegnemen
Toch ziet hij oplossingen. Stabiliteit is cruciaal. Wethouders hebben behoefte aan voorspelbaar beleid, zoals een consistent Gemeentefonds en duidelijkheid over subsidies voor woningbouw of gezondheidszorg. ‘Zelfs als je het niet eens bent met een regeerakkoord, wil je weten waar je aan toe bent,’ zegt hij. Daarnaast pleit hij voor een herijking van de verhoudingen tussen Rijk en gemeenten. 'Nu zijn wethouders vaak pionnen in een Haags schaakspel, terwijl ze juist meer autonomie verdienen', aldus Sneller. Wethouders, concludeert hij, verdienen een responsieve overheid die problemen aanpakt, van woningbouw tot zorg. ‘Als we laten zien dat we luisteren én handelen, nemen we onrust weg.’