Logistiek – het thema van deze editie – is in Nederland al jaren het best draaiende onderdeel van commercieel vastgoed, maar – zoals vorig jaar voorspeld – nu even minder.
Door de aftredende ministers krijgt ‘bouwminister’ Mona Keijzer ongekende macht. Op papier althans. Wie niet gelooft in demissionaire macht, kan moed putten uit de nieuwe partijprogramma’s, waarin wonen en ruimtelijke ordening een hoofdrol krijgen. Dat is een grote ommezwaai, want bij de vorige kabinetsverkiezingen ontbrak de woonparagraaf aanvankelijk bijna geheel. Het ging – weet u nog? – over bestaanszekerheid. Dat bleek achteraf een loos thema: het aantal mensen met bestaansonzekerheid nam volgens het CBS al geruime tijd af.
Dat probleem heeft ruimtelijke ordening niet: dat is voorlopig niet opgelost. Het leent zich echter ook niet voor oneliners. Neem het plan voor tien nieuwe steden van D66 of de door GL/PvdA geopperde transformatie van luchthavens.
Dat zijn voorbeelden die planologen van tafel vegen. Gebiedsontwikkelingen kun je als overheid minder dan ooit dicteren: publiek–private samenwerking is zo’n beetje les één in planologie. Dus versnel liever bestaande plannen, in plaats van nieuwe steden te bedenken.
Een andere oude tegeltjeswijsheid: stel de gebruiker centraal. De gemiddelde woningzoekende heeft echt geen boodschap aan een tiny house op de landingsbaan van Maastricht Airport. Werk waar de tekorten zijn. Maastricht is de universiteitsstad met de minste huisvestingsproblemen. In de provincie van Timmermans zouden ze de lessen van Den Uyl moeten kennen. Hij sloot de mijnen en bedacht alternatieve werkgelegenheid, maar inmiddels zijn die alternatieven al lang weer verdwenen. Wel kreeg Limburg een goede positie in de logistiek, maar dat stond los van overheidsbemoeienis.
Logistiek – het thema van deze editie – is in Nederland al jaren het best draaiende onderdeel van commercieel vastgoed, maar – zoals vorig jaar voorspeld – nu even minder. Logistiek is een weinig dankbaar onderwerp voor politici. Het ene na het andere distributiecentrum verrees alsof Nederland ruimte genoeg had. Langs verkeersaders zoals de A2 verscheen een aaneenschakeling van logistiek, zonder duidelijke planning. Wel schreeuwden politici aan de zijlijn over de ‘verdozing’, maar dit heeft niet geleid tot beleid om duurzame, fraaie ontwikkelingen – die er ook zijn – aan te moedigen. Wel wil menig politicus lage lonen in de logistiek tegengaan. Als dat niet goed gebeurt, dan kan de logistieke markt die al is afgekoeld nog een zetje in de verkeerde richting krijgen. Het gekrompen demissionaire kabinet kan deze aanval op logistiek niet voorkomen, maar wel even voor zich uit schuiven.
Door Wabe van Enk, hoofdredacteur van PropertyNL
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 8, 29 augustus 2025
