Doek valt voor HOM

Het plan voor de factory outlet in Zoetermeer is definitief van de baan. Neinver wrijft zich in de handen

Door Gabriëlle Klaver
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 9, 29 september 2017

De gemeenteraad in Zoetermeer heeft zich in meerderheid uitgesproken tegen de factory outlet. Dat gebeurde nadat ontwikkelaar Provast zich had teruggetrokken uit de ontwikkeling van de Holland Outlet Mall (HOM). De vastgoedeigenaren van het Woonhart Zoetermeer, dat zou worden herontwikkeld tot outlet center, beraden zich nu op de toekomst.
Een van de redenen voor Provast om een streep te zetten onder de HOM is de complexiteit van de besluitvorming vanwege de verschillende tegenstrijdige belangen. Daardoor schuift de planning steeds verder op. Ook hebben de verenigingen van eigenaren in de betrokken woontorens een zodanig pakket van wensen neergelegd dat een voorspoedige besluitvorming niet realistisch is, gaf Provast aan. Al met al lukte de initiatiefnemers niet de voorfinanciering op orde te krijgen.
In een memo aan de gemeenteraad schrijft het college van B en W de werkzaamheden voor de realisatie van de HOM onmiddellijk te zullen stilleggen. Het college wil wel doorgaan met de werkzaamheden die niet direct gerelateerd zijn aan de komst van de Holland Outlet Mall, zoals de huidige knelpunten en autonome groei van het verkeer (inclusief parkeren) en het sluiten van de Retaildeal. Deze werkzaamheden zullen als zelfstandige projecten worden gecontinueerd.
Tegelijkertijd beseft het college dat aandacht noodzakelijk blijft voor het Woonhart, omdat het huidige winkelconcept volgens diverse onderzoeken moet transformeren. ‘Vanwege het belang van de benodigde transformatie, de verbinding met het Stadshart en daarmee een goede toekomstbestendige oplossing blijven we in gesprek met de vastgoedeigenaren.’

Eerste binnenstedelijke OC
De gemeenteraad was afgelopen januari akkoord gegaan met de plannen voor de HOM.
De Holland Outlet Mall zou in drie fasen wordt gerealiseerd. De eerste fase zou van de bedenker van het project, Provast, een investering hebben gevergd van ongeveer € 120 mln, zo blijkt uit de in januari voorgelegde raadstukken. Na realisatie van deze eerste fase zouden de winkels in het nieuwe outlet center werk geboden hebben aan 700–850 mensen.
De Holland Outlet Mall zou centraal komen te liggen tussen Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam. De mall was daarmee volgens Provast per auto binnen 60 minuten bereikbaar voor bijna 10 miljoen consumenten. De HOM had een high-end fashion outlet center zullen worden in het centrum van Zoetermeer en daarmee het eerste binnenstedelijke outlet center van Nederland. Het had jaarlijks 6,5 miljoen bezoekers zullen trekken.
Provast destijds: ‘Het project voorziet in een behoefte voor zowel de inwoners van Zoetermeer als die ver daarbuiten.’
De HOM zou grotendeels bestaand winkelvastgoed hebben vervangen, namelijk die van het huidige Woonhart Zoetermeer. ‘Door de branchering in het hoge segment zal het aanbod aanvullend zijn op het bestaande Stadshart. De Holland Outlet Mall zal een beleving worden op recreatief winkelgebied, een trekpleister voor de gehele regio en de vele toeristen. Het ontwerp is van de hand van TConcept’, aldus ontwikkelaar Provast bij de presentatie van de plannen.
Nu schrijven de initiatiefnemers: ‘Op 23 januari 2017 heeft de gemeenteraad van Zoetermeer het initiatief voor een Factory Outlet Center in Zoetermeer goedgekeurd en deze goedkeuring voorzien van een reeks amendementen. Sindsdien hebben de initiatiefnemers Eigenaren Woonhart en Provast zich in goed overleg met de gemeente zeer ingespannen om de amendementen te verwerken in het plan. Na ruim zeven maanden moeten we constateren dat zorgvuldige verwerking daarvan tot gevolg heeft dat de haalbaarheid en planning van het project op gespannen voet staan met de oorspronkelijke uitgangspunten. Als gevolg daarvan heeft Provast besloten zich terug te trekken uit het project. De eigenaren respecteren dit besluit.’
Diverse factoren spelen daarbij een rol:
• Door de vele partijen en belangen is een zeer zorgvuldig proces ontwikkeld, waarin verschillende tegenstrijdige belangen om voorrang vechten. Dat zorgt voor complexiteit en een steeds verder opschuivende planning;
• De gemeenteraad wenst pas een overeenkomst met de initiatiefnemers te sluiten nadat met de woningeigenaren in de VvE’s van de woontorens overeenstemming is bereikt. Gezien de aard van hun eisen en wensen en de juridische structuur blijkt dit niet op korte termijn mogelijk;
• De vertraging veroorzaakt onzekerheid onder de bestaande winkelhuurders van het Woonhart en vermindert de belangstelling bij eindbeleggers;
• De wens om kosten te verhalen op de initiatiefnemers en betaling daarvan in een vroeg stadium te eisen zorgt voor een situatie waarin overeenstemming tussen de partijen veel energie en tijd vergt.

Lachende derde
Het afstel is koren op de molen van Unibail-Rodamco. Het Franse vastgoedbedrijf is de grootste eigenaar van de winkels in het naastgelegen Stadshart Zoetermeer en uitgesproken tegenstander van de komst van de HOM. Samen met de gemeente steekt het ongeveer € 30 mln in een opknapbeurt van het Stadshart.
Voor Unibail-Rodamco speelt tevens mee dat het bedrijf momenteel honderden miljoenen steekt in de doorontwikkeling van het winkelcentrum Leidsenhage naar The Mall of The Netherlands.
Er was van begin af aan veel verzet tegen het plan voor de Holland Outlet Mall. Dat kwam onder andere van winkeliers en vastgoedeigenaren van het naastgelegen Stadshart Zoetermeer die de wegzuigende werking vreesden van het outletcentrum. Ook bewoners waren tegen, omdat zij de verkeersoverlast vreesden van de rond 6,5 mln bezoekers die de plannenmakers jaarlijks naar het centrum zagen komen.

Neinver profiteert
Het is een meevaller, het wegvallen van het outlet center in Zoetermeer. Dat geeft Neinver-directeur Sebastiaan Sommer in de regionale pers ruiterlijk toe. Neinver ontwikkelt momenteel The Style Outlets in Halfweg en viste daarmee grotendeels in dezelfde consumentenvijver als de HOM.
Wel loopt de realisatie van The Style Outlets vertraging op. Niet in 2018 maar eind 2019 is op zijn vroegst de opening te verwachten.
The Style Outlets zal van start gaan met 90 tot ruim 100 winkels. Verdere uitbreiding daarna is mogelijk. Ook komen er recreatiezones, restaurants, terrassen en een ondergrondse parkeergarage van twee lagen met 1450 parkeerplekken.
Deze zomer is gestart met het bouwrijp maken van de locatie. Het zal waarschijnlijk tot in het eerste kwartaal volgend jaar duren voordat met de bouw wordt gestart en dan zijn er ongeveer 20 maanden nodig voordat het outlet centrum wordt opgeleverd. Volgens Sommer is de vertraging het gevolg van bezwaren die zijn ingediend tegen de bouwvergunning. Hierover moet de rechter in hoger beroep overigens nog een uitspraak doen.
Positief noemt de Neinver-directeur dat op dit moment al de helft van de winkels is voorverhuurd.