Meer dan 400.000 woningen in Nederland zullen de komende jaren te maken krijgen met funderingsschade. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) roept onder meer banken en makelaars op om woningeigenaren hierbij te helpen.
Veel gebouwen in Nederland zijn gebouwd op instabiele bodem. Daarom krijgen naar verwachting meer dan vierhonderd duizend panden in Nederland funderingsschade. Uitgaande van gebouwen groter dan 30 m2 zijn er op korte termijn tussen de 375.000 en 425.000 gebouwen met een verwachte technische levensduur korter dan vijftien jaar. Een klein kwart hiervan is gefundeerd op houten palen; de overige gebouwen hebben een ondiepe fundering. Op langere termijn (in de komende 25 jaar) kan dit aantal verdubbelen tot ongeveer 730.000 à 780.000 gebouwen, vooral door een toename van gebouwen met ondiepe fundering die kwetsbaar worden door klimaatverandering
Als de overheid niet helpt om het probleem op te lossen, lopen de maatschappelijke kosten op den duur op tot ruim €50 miljard, zo waarschuwt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli). Daarrom stelt de Rli in zijn advies ‘Goed gefundeerd’ een nationale aanpak funderingsproblematiek voor in vijf onderdelen die volgens de raad simultaan moeten worden opgepakt.
Verplichte info over fundering
Op korte termijn moet er funderingsinformatie over alle gebouwen in Nederland beschikbaar komen. Over enkele jaren moet die informatie verplicht worden gedeeld bij de verkoop of verhuur van woningen en andere gebouwen. De Rli: 'Zonder die informatie blijven de precieze funderingsproblemen onbekend en betalen uiteindelijk kopers op de vastgoedmarkt de rekening van het al lang bestaande probleem.'
De Raad erkent dat verplichte transparantie over de funderingen vastgoedeigenaren hard raakt. 'Zij worden geconfronteerd met waardedaling van hun gebouw en alle complexiteit en zorgen die funderingsschade op dit moment met zich meebrengt. Het creëren van transparantie moet daarom in onze overtuiging te allen tijde samengaan met een concreet perspectief op een oplossing. Als alleen maar de funderingsinformatie boven tafel komt met waardedaling van gebouwen tot gevolg, zonder dat er zicht is op een oplossing voorzien wij aanzienlijke maatschappelijke onrust.'
Makelaars en banken
Onderdeel van die oplossing is het voorkomen van problemen met funderingen door gemeenten, waterschappen en provincies. Bijvoorbeeld door het waterpeil in veenweidegebieden bij bodemdaling niet te verlagen of door in stedelijk gebied te zorgen dat het grondwaterpeil niet te veel varieert.
Eigenaren en huurders die te te maken krijgen met funderingsproblmen moeten wat de Rli betreft optimaal worden ondersteund door overheden, maar ook makelaars, banken en andere betrokken partijen. Het kabinet moet een nationaal coördinator funderingsschade aanstellen die zorgt voor een nationaal loket waar getroffen burgers en bedrijven terecht kunnen.
Subsidiepot met € 12 mrd
Voor funderingsonderzoek, het maken van herstelplannen en het funderingsherstel moet het kabinet de komende twaalf jaar € 12 miljard euro ter beschikking stellen. Om te voorkomen dat sommige gebouweigenaren het herstel van hun fundering niet kunnen betalen, moeten de nu al voor hen bestaande leenmogelijkheden worden verbeterd. De raad advissert het kabinet om daarnaast € 360 mln uit te trekken voor afspraken met de bouwbranche over een snelle opschaling van de capaciteit, standaardisatie van werkzaamheden, kwaliteitsborging en innovatie bij funderingsherstel.
