KPMG: vastgoedontwikkelaars en bouwbedrijven onder druk

De bouw en vastgoedontwikkelingsmarkt hebben de afgelopen jaren de winsten zien stijgen, maar kampen tegelijkertijd met aanzienlijke uitdagingen die het behoud van de huidige winstniveaus bedreigen. Dat stelt KPMG in een rapport over de trends bij fusies en overnames in de Nederlandse bouw- en vastgoedsector over Q2 2020 tot en met Q2 2023.

Hogere kapitaallasten, stijgende bouwkosten en dalende opbrengsten hebben geleid tot een toename van faillissementen in 2023, stelt KPMG. Het afgelopen kwartaal gingen er zeven bedrijven failliet en dat waren er vorig jaar in dit kwartaal nog vier. Kleine bedrijven zijn kwetsbaar door achterblijvende winst, geeft KPMG aan. Als reactie op deze ontwikkelingen verwacht de accountants- en adviesorganisatie dat de bouwsector verder zal consolideren.

Na vier overnames in de tweede helft van 2022, is het aantal dit jaar in de eerste helft gestegen naar tien. KPMG meldt dat aantal overnames vorig jaar stagneerde door inflatie en stijgende rente. Hoewel deze factoren nog steeds meespelen, doet zich nu een nieuwe onzekerheid voor. Nanne Piepenbrink van KPMG Real Estate & Construction verklaart: "Als je de liquiditeiten niet hebt en zwaar bent gefinancierd en wordt geconfronteerd met toenemende kosten en afnemende omzet, dan moet je kijken hoe je dat kunt oplossen. Er zijn partijen voor wie het dan noodzakelijk is om op zoek te gaan naar nieuw kapitaal.”

Ontwikkelaars onder druk

KPMG verwacht dat vastgoedontwikkelaars het hardst worden getroffen door de ontwikkelingen in de markt. De omzet van deze bedrijven valt terug en partijen hebben moeite om (extern) kapitaal aan te trekken. Ontwikkelaars met grote financiële risico’s en weinig (kapitaal)buffers zullen hierdoor in toenemende mate in de financiële problemen komen, aldus de accounts en fiscalisten.

Drijfveren voor (ver)koop

Een analyse van de markt laat zien dat kopers in de bouw- en vastgoedontwikkelingssector voornamelijk geïnteresseerd zijn in geografische expansie (34%), het vergroten van het marktaandeel (29%) en het verwerven van innovaties en kennis (21%).

Voor verkopende partijen is bedrijfsopvolging de belangrijkste drijfveer (32%), gevolgd door toegang tot nieuw kapitaal (29%) en groeimogelijkheden (21%). Piepenbrink: “Binnen de hedendaagse bouwsector is het niet langer vanzelfsprekend om in de voetsporen van de ouders te treden. Daarnaast vormt het waarborgen van arbeidsplaatsen een cruciaal aandachtspunt voor bedrijven die zich in een verkoopfase bevinden.”

Innovatie noodzakelijk voor groei

In het licht van deze trends ziet KPMG ook een toenemende interesse van private equity in de bouwsector. Financiële investeerders zien met name mogelijkheden om via innovatie de winstgevendheid van de ondernemingen te verbeteren. Om concurrerend te blijven zullen middelgrote bedrijven ook moeten investeren in innovatie (R&D), vindt KPMG.

Hoewel het aantal bouwbedrijven dat investeert in innovatie de afgelopen jaren sterk is toegenomen, is een daling zichtbaar bij kleinere bedrijven. Kleinere innovatieve bedrijven (start-ups) zijn vaak verliesgevend en hebben moeite om groeikapitaal aan te trekken. KPMG verwacht dat dit zal resulteren in een toename van het aantal faillissementen en overnames.