Lokale referenda kunnen ook gebruikt worden voor plannen rondom gebiedsontwikkeling.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 23 februari 2024
Tessa den Hartog dook voor haar afstuderen aan de TU Delft in de wereld van plaatselijke besluitvorming. Met als centrale vraag: worden de plannen er ultimo beter van?
In Amsterdam ontstond er ophef toen de gemeente het stadsuitbreidingsplan IJburg had gepland. Inwoners, milieu- en natuurorganisaties waren bezorgd dat de natuur in het IJmeer hierdoor verloren zou gaan. In een referendum over de vraag of IJburg er überhaupt moest komen stemde 60% tegen, maar de opkomstdrempel werd niet gehaald. Daardoor kon de gemeente de plannen doorzetten, maar zij had wel het signaal gekregen dat een flink deel van de inwoners hierop tegen was.
Den Hartog vroeg zich af of lokale referenda in de huidige vorm wel een goede manier zijn om gebiedsontwikkelingsplannen af te wegen. Een alternatieve vorm – speciaal voor gebiedsontwikkelingsthema’s – is wenselijk, waaronder vormen waarin partijen nader bij elkaar komen tijdens het proces. Dit komt met name doordat gebiedsontwikkelingsplannen complexer zijn dan een ja/nee-vraag of een keuze tussen simpele varianten.
Den Hartog stelde zes aanbevelingen op waarmee gebiedsontwikkelaars rekening kunnen houden bij referenda die gebiedsontwikkelingsthema’s in zich dragen. De focus ligt vooral op het beter mogelijk maken van communicatie tijdens het gehele proces: (1) zet een referendum selectief in, (2) verbeter de communicatie met gesprekken, (3) houd iedereen op de hoogte, (4) streef naar eenduidige informatie, (5) zet aanvullende participatie in en (6) zorg voor meer flexibiliteit in de vraagstelling.
De gehele scriptie van Tessa den Hartog over de lokale referenda in relatie tot gebiedskwaliteit is te vinden op www.gebiedsontwikkeling.nu
