Marktleider CBRE zet in Europa in op ‘city leaders’. In Nederland is een nieuwe vestiging geopend in Groningen en het lokale team in Eindhoven verveelvoudigde in een paar jaar tijd.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 3, 24 maart 2023
Aan- en verhuur van commercieel onroerend goed is al lang een krimpend onderdeel van de snelle groeier onder de Big Five. Maar CBRE komt toch elke keer met een verrassing. Vorig jaar was dat de overname van een woningmakelaar. Dit jaar zijn het city leaders in de lokale kantoren van CBRE, in de vier grote steden, plus Eindhoven en Zwolle, inclusief Groningen. Marco Hekman, ceo van CBRE Nederland en managing director Continental Europe: ‘In onze lokale vestigingen bieden we sinds ongeveer twee jaar al onze diensten aan, niet alleen agency, maar ook bijvoorbeeld finance en consulting. Dit hebben we ook ingevoerd in de 8–10 grootste Europese steden waar we zitten.’ In totaal is CBRE aanwezig in ongeveer 95 Europese steden. Hekman is sinds 2015 verantwoordelijk voor de aansturing van de landen op het Europese vasteland, met inmiddels bijna 6600 mensen in 20 landen goed voor meer dan € 1 mrd omzet.
Bij het gesprek in de getransformeerde autogarage aan de Amsterdamse Anthony Fokkerweg voegt zich ook Michiel de Bruin, onder meer city leader Amsterdam en lid van het algemeen bestuur van CBRE Nederland. Hij is verantwoordelijk voor de uitbreiding van CBRE’s aanwezigheid in de verschillende Nederlandse steden en regio’s. Het is de bedoeling dat alle city leaders op lokaal niveau hun netwerk binnen overheden en marktpartijen onderhouden en uitbreiden. De Bruin: ‘Door de diversifiëring van onze dienstverlening in de regio’s kunnen we harder groeien.’
Lokale netwerken
Eindhoven is in de nieuwe aanpak het verst, aldus Hekman. Toen het kantoor daar ruim vijf jaar geleden openging werkten er 2 mensen, nu zijn dat er 25. Over twee of drie jaar mag dat aantal van Hekman verdubbeld zijn.
Anders dan de andere grote advieskantoren zit CBRE ook in Zwolle, van waaruit het Noordoost-Nederland bedient. Hekman ziet dat als een groeigebied. ‘Zo is in die regio een tekort aan goede kantoorruimte. Wij hebben daar een mooie pipeline aan gebruikers die we adviseren, met als spin-off werkplekadvies en projectmanagement.’ Ook logistieke vraagstukken zijn in de noordelijke regio een hot topic. ‘Aan gebruikers stellen we de vraag: waarom huren, kun je niet beter zelf ontwikkelen? Wij treden voor zo’n eindgebruiker dan op als gedelegeerd ontwikkelaar.’ Onlangs is ook in Groningen een kleine vestiging geopend, eigenlijk meer een dépendance van Zwolle, met twee man. Een vestiging in Arnhem of Nijmegen behoort ook nog tot de mogelijkheden, ‘als we aanlopen tegen de juiste persoon met een goed netwerk’. Hekman: ‘Wat wij doen is een beetje te vergelijken met wat Cor van Zadelhoff 20 jaar geleden heeft opgezet, al was dat toen puur transactiegebonden en willen wij juist alle services laten samenkomen.’
Investment banking
Op de vraag naar waar de groei voor CBRE zit, volgt een lange opsomming van activiteiten. Finance en ESG-advies vallen daar volgens Hekman onder, maar ook onder meer zorgvastgoed, het investment banking-platform en de categorie beleggingsdeals tot € 20 mln. Daarvoor is een speciaal midcapteam opgezet, dat afgelopen jaar flink is gegroeid en op elke vestiging een bezetting heeft van minimaal twee personen.
Met het investment banking-platform onderscheidt CBRE Nederland zich van de concurrenten, al wil ook Colliers zich met M&A op de Nederlandse vastgoedmarkt profileren. ‘De andere spelers volgen ons meestal vrij snel’, zegt Hekman met een glimlach. Om vastgoedpartijen bij overnamedeals te kunnen begeleiden, zijn er mensen aangenomen van investments banks van onder andere Citibank en JP Morgan. Onlangs nog begeleidde het team de aankoop van ruim 30 Nederlandse vakantieparken van Roompot door Dormio Group.
Ook in de ontwikkeling van zorgwoningen ziet CBRE kansen, gezien de vergrijzing en de aanhoudende schaarste in dit segment. Enerzijds staat de adviseur zorgorganisaties bij met de herontwikkeling van verouderd zorgvastgoed, anderzijds helpt hij partijen bij de professionalisering van beleggingen in deze sector. ‘Zorg wordt een logisch onderdeel van grotere woningbouwprojecten’, zegt De Bruin, die ook verantwoordelijk is voor een team binnen de afdeling Capital Markets dat zich met transformatieprojecten en nieuwbouwontwikkelingen bezighoudt. ‘Commercieel is dat interessant, aangezien zorgwoningen een opslag van WWS-punten krijgen en je dus voor een hogere huur kunt gaan. Dat helpt het financiële plaatje van zo’n project rond te rekenen.’
Verrassende stap
Dan de verrassende stap naar woningmakelaardij die eind 2021 werd gezet met de overname van Eefje Voogd Makelaardij. ‘Daar zijn we superblij mee’, zegt Hekman. ‘Het biedt zoveel toegevoegde waarde.’ Doel is nu de Amsterdamse woningmakelaar geografisch te laten groeien, vult De Bruin aan.
Waar zit die waarde voor CBRE precies in? Betrokkenheid bij woondeals opent volgens Hekman nieuwe markten, en verschaft vooral ook een rijkdom aan bruikbare data. ‘We hebben veel verstand van ontwerpen en bouwen, maar kennis van de consument hadden we tot voor kort niet. Het perspectief van huurders of kopers van woningen is echt weer anders, bijvoorbeeld hun visie op de plattegrond, het afwerkingsniveau of de voorzieningen in de omgeving. We komen er nu achter voor wie we bouwen.’
Hekman vergelijkt de woningmakelaars met de workplace-consultants die bij kantoorhuurders over de vloer komen en precies weten wat de HR-afdelingen van grote bedrijven belangrijk vinden. ‘En dat is soms anders dan wat de belegger wil.’
CBRE Nederland heeft afgelopen jaar flink geïnvesteerd in het verzamelen en vooral inzichtelijk maken van data. Er is in Amsterdam een apart datateam voor opgezet, vertelt De Bruin. Dat het team is losgemaakt van de researchafdeling is ‘een strategische keuze’, zegt hij. ‘Als er een publicatie nodig was voor een pitch ging dat voor, dan werd de data-analyse even stilgelegd. Maar daarvoor is deze activiteit te belangrijk.’ Vruchten zijn de Data360-platforms over kantoren, logistiek, woningen, retail en binnenkort ook over hotels.
Mooiste deal
Hekman moet nodig vertrekken, kondigt hij aan met een blik op zijn horloge. Hij heeft deze woensdagmiddag een afspraak bij een notaris op de Zuidas voor de afsluiting van een transactie. Leuk om daar af en toe nog bij betrokken te zijn, vindt hij.
De beste deal van 2022? Daar hoeft Hekman niet lang over na te denken: de ontwikkeling van het nieuwe hoofdkantoor van Booking.com op het Oosterdokseiland en de recente verkoop aan Deka Immobilien. Hekman vindt het een van de mooiste, ja misschien wel hét mooiste gebouw van Amsterdam. ‘En ook nog eens het laatste stukje gebiedsontwikkeling in de stad. 20 man hebben er bij ons vijf jaar lang elke dag aan gewerkt. Dan is het leuk als dat wordt afgesloten met een transactie.’
CBRE Nederland
Vrij breed gespreid over de organisatie is CBRE Nederland vorig jaar met ruim 100 medewerkers gegroeid naar een totaal van 730 (exclusief de teams bij facility management-tak GWS, CBRE Investment Management en het in 2021 overgenomen Britse advieskantoor Turner & Townsend). De groei van de omzet is ernaar. Die komt per jaar voor Europa neer op gemiddeld 10–12%. Met dit groeitempo lopen de Nederlandse activiteiten volgens Hekman in de pas. Dit jaar verwacht hij opnieuw een plus van zo’n 10%.
Gaat die gepropageerde groei in de breedte ten koste van andere bedrijfstakken, bijvoorbeeld in de financiële hoek of de advocatuur? Volgens Marco Hekman is er vooral méér te doen. ‘De markt wordt veel professioneler, er is over de hele linie meer knowhow nodig.’
Gerelateerde artikelen:
