De gemeenteraad van Rotterdam had bij het vaststellen van het bestemmingsplan ‘Feyenoord City’ in december 2020 moeten inzien dat het plan om een nieuw voetbalstadion aan de Nieuwe Maas te bouwen niet uitvoerbaar was. Dat concludeert de Raad van State in haar vonnis. ‘Feyenoord City’ is daarmee definitief van de baan.
De RvS stelt dat de gemeenteraad in de eerste plaats geen zekerheid had over het daadwerkelijk gebruik van het nieuwe voetbalstadion door Feyenoord, maar ook dat ‘serieuze onzekerheid en onduidelijkheid bestond over de vereiste financiële middelen om het stadion te bouwen'. Omdat het stadion een wezenlijk onderdeel van het totale bestemmingsplan is, vernietigt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State daarom het hele bestemmingsplan ‘Feyenoord City’.
Achtergrond project
Feyenoord City is een stedenbouwkundig project dat de bouw van een nieuw stadion voor Feyenoord aan de Nieuwe Maas en de renovatie van de oude Kuip omvatte. Ook maakte het project een nieuwe verbinding over de Stadionweg mogelijk, de zogenoemde Strip. Die zou het nieuwe stadion verbinden met het gebied rondom de Kuip.
Aan de Strip waren woontorens, sportfaciliteiten, een grote bioscoop en (sport)winkels gepland. Verder zouden er woningen worden gebouwd in de deelgebieden Waterfront, Rosestraat, Mallegat, Colosseumweg en De Veranda.
Stichting Vrienden van De Kuip en diverse bedrijven en omwonenden waren het niet eens met het bestemmingsplan en kwamen daartegen in beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Zij vonden de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan onzeker en de bouw van het nieuwe voetbalstadion financieel niet haalbaar. Volgens de gemeenteraad was het plan wel uitvoerbaar en was er op het moment dat de gemeenteraad het bestemmingsplan vaststelde geen reden om te verwachten dat de bouw van het nieuwe stadion niet door zou gaan.
Onvoldoende zekerheid
Het nieuwe voetbalstadion vormt een wezenlijk onderdeel van het bestemmingsplan, het is de ‘aanjager’ voor de brede (her)ontwikkeling van dit deel van Rotterdam-Zuid. Maar op het moment dat de gemeenteraad het plan vaststelde, bestond naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak onvoldoende zekerheid over het commitment van Feyenoord als enige (hoofd)gebruiker van het stadion. 'Juist vanwege deze exclusieve positie had er geen enkele twijfel moeten bestaan dat Feyenoord ook daadwerkelijk gebruik zou gaan maken van het nieuwe stadion. Het lag op de weg van de gemeenteraad om ervoor te zorgen dat dit op dat moment voldoende was verzekerd.'
Feyenoord heeft zich, nadat de gemeenteraad het plan had vastgesteld, ‘eenvoudig en ongeclausuleerd’ uit het project kunnen terugtrekken en duidelijk gemaakt in de Kuip te willen blijven spelen. Hier komt nog bij dat er nog zeker €50 mln aan externe financiering voor het stadion ontbrak, toen het bestemmingsplan werd vastgesteld, aldus de RvS. De gemeenteraad had op dat moment ‘gerede twijfel’ moeten hebben over de financiële uitvoerbaarheid van het nieuwe stadionplan.
Ook woningbouw gaat onderuit
Dit oordeel heeft ook gevolgen voor andere onderdelen van het bestemmingsplan. De Rotterdamse gemeenteraad pleitte er nog voor om de delen van het bestemmingsplan die woningbouw mogelijk maken in stand te houden, maar dat kan niet, aldus de hoogste bestuursrechter. Het gaat hier om onderdelen van het bestemmingsplan, waarvoor niet is onderzocht wat daar de milieueffecten van zullen zijn als het nieuwe stadion er niet komt en de bestaande activiteiten in het gebied worden voortgezet. Dit betekent dat er een streep door het hele bestemmingsplan gaat en dat de besluiten die nodig waren om het plan daadwerkelijk uit te voeren, zoals bouwvergunningen, ook worden vernietigd.
