Waar grote veranderopgaven de gebouwde omgeving aangaan, zal de bouwsector uitkomst moeten bieden.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 4, 24 april 2020
Maar is de cultuur van de bouwsector wel voldoende op verandering gericht? Het kruisvlak van techniek en gedrag is het werkterrein van Alfons van Marrewijk, ingenieur, antropoloog én nieuwe hoogleraar Construction Cultures bij de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. ‘De bouwsector zit vol rituelen waarvan men zich vaak amper bewust is. Door aandacht te schenken aan het hoe en waarom van die rituelen, schep je ruimte voor verandering.’
Alfons van Marrewijk is de zoon van een tuinder. Hij herinnert zich hoe zijn vader en andere paprikatelers tijdens Westlandse winteravonden informatie uitwisselden. ‘Ze waren concurrenten, maar doordat ze kennis en ervaringen deelden, werden ze als sector steeds beter. Het heeft me later verbaasd dat het in de bouwsector niet zo werkte. Bouwers zijn geneigd de kaarten tegen de borst te houden.’ Toch wordt ook in deze sector steeds meer naar nieuwe samenwerkingen gekeken. Bouwers en opdrachtgevers gaan bijvoorbeeld in een vroeg stadium al om de tafel zitten om kennis uit te wisselen over ontwerp- en uitvoeringskeuzes.
Uit belangstelling voor de dynamiek van samenwerking deed Van Marrewijk er als werkzaam ingenieur in de avonduren een studie culturele antropologie bij. ‘Ik leerde in de huid te kruipen van verschillende soorten beroepsbeoefenaars. Zo raakte ik ervan overtuigd dat het meerwaarde heeft om door de bril van een antropoloog te kijken naar samenwerking in de gebouwde omgeving.’
De hoogleraar praktiseert naar eigen zeggen een vorm van actieonderzoek: de onderzoeksvraag komt vaak voort uit een in de praktijk ervaren probleem. Voor studenten zal Van Marrewijk een aantal lezingen geven, over casussen maar ook over kwalitatief onderzoek. ‘Hoe betrek je de ervaringen uit een organisatie bij je werk? Als antropoloog hanteer ik waarschijnlijk een andere onderzoeksmethode dan de studenten hier aanleren. Ik denk dat het voor hen interessant kan zijn hier meer over te horen.’
