Column Jan Veuger: Vierde technische revolutie, ook in vastgoed

Toen Henry Ford begin de 20e eeuw het fabrieksconcept introduceerde met innovatie van de lopende band en massaproductie, verminderden de productiekosten voor een auto drastisch.

Door Jan Veuger
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 6, 21 juni 2019

Ook opende dit de deuren voor de consumptiemaatschappij. Verbeteringen werden later doorgevoerd met kwaliteitscontroles. Toyota is hiervan een mooi voorbeeld; een ander rolmodel is de wiskundige William Edwards Deming, bekend van de Deming-cirkel van plan, do, check en act.

De uitvinding van de parachute van Leonard da Vinci was rond 1483 nog geen oplossing voor een probleem: vliegtuigen waren er toen nog niet. Zo is er ook een parallel te trekken met blockchain. Is blockchain een oplossing voor een probleem dat we nog niet hebben, of doorgronden we de werking daarvan nog onvoldoende? De media zijn soms sceptisch over de toepassingen van blockchain, maar meestal berust die kritiek niet op (grondig) onderzoek. Rome en internet zijn ook niet op één dag gebouwd.

The Economist noemde in 2015 blockchain al de ultieme vertrouwensmachine, die geacht wordt traditionele banksystemen, kadasters, vastgoedsystemen, openbare-opnamesystemen en zelfs traditionele verkiezingssystemen te vervangen. Blockchain heeft de mogelijkheid om de uitdagingen op het gebied van vertrouwen, transparantie en bureaucratie aan te pakken waarmee verschillende (overheids)instanties worden geconfronteerd en biedt nieuwe samenwerkingsmogelijkheden tussen verschillende profit en non-profit actoren. Blockchain controleert real-time transacties, vereenvoudigt naleving van de regelgeving, belooft efficiëntiewinsten door het verminderen van tussenpersonen en vermindert het risico op fraude en cybercriminaliteit.

Gaat de waardering van vastgoed veranderen door verrassende producten en diensten, innovatieve businessmodellen, andere marktstrategieën en innovatie manieren van organiseren en managen in de (vastgoed)markten? Vernieuwing draait om goede faciliteiten in een aantrekkelijke en stimulerende omgeving. Noem het disruptief vastgoed. Drijvende krachten achter deze ontwikkelingen zijn nieuwe technologie en wendbaarheid.

Gevestigde namen, zoals Nokia, Kodak, Blockbuster, Oad, Free Record Shop, Hyves en V&D vallen om, en andere, zoals Hema, Shell, hotelketens en zorginstellingen, staan te wankelen. Disruptieve organisaties, zoals Amazon, Zalando, Uber, Tesla en diens concurrent Faraday Future (die Tesla in alles wil overtroeven), reageren echter duidelijk op de wendbaarheid van de omgeving. Dat is bepalend voor hun concurrentiekracht.

Dat geldt ook voor de huidige en toekomstige waardering van vastgoed. Blockchain – een gedistribueerde database die een groeiende lijst van data-items bijhoudt en die gehard is tegen manipulatie en vervalsing – speelt daarbij een belangrijke rol. De notarissen en makelaars hebben dit in het recente verleden al ondervonden en het zal nog verder doorwerken naar vastgoedeigenaren, financiers, gebruikers, bouwers, makelaars, notarissen en het kadaster. De vastgoedwereld bevindt zich dan ook op een transitiepunt: een ingrijpende en onomkeerbare kanteling van (vastgoed)systemen in de samenleving.

Een van de uitdagingen waar we als maatschappij voor staan is het doorgronden van de mogelijkheden en impact van blockchain. Onderzoek naar de inzet van blockchain – met het adagium: is de technologie op zoek naar een probleem of ondersteunt zij juist maatschappelijke ontwikkelingen? – is van groot belang. De essentiële gedachte van blockchain om gedecentraliseerd te putten uit databestanden en deze al dan niet in een open omgeving te delen om fraude en ongewenste zaken te voorkomen, is een vierde technische revolutie. Als we kijken naar het delen van muziek en media, is het werken in netwerken in plaats van in een centraal geleide organisatie voor de jongere generatie al heel gewoon. Een multidisciplinaire aanpak, geïntegreerd in het onderwijs, onderzoek en het mkb-werkveld, is dan ook van belang. Welkom in de vierde technische revolutie!

Jan Veuger is professor Blockchain aan de Saxion University of Applied Sciences en chairman of the academic board van Fibree.