Amper 40 jaar oud en nu al uitgeroepen tot gemeentelijke monument. Het overkwam woon-winkelcomplex Pentagon in hartje Amsterdam, een fysieke erfenis van de stadsvernieuwing vanaf medio jaren 60.
De gemeente Amsterdam heeft woon-winkelcomplex Pentagon aan de Sint Antoniebreestraat in de Nieuwmarktbuurt aangewezen als gemeentelijk monument. Het complex telt ongeveer 90 woningen die in bezit zijn van woningcorporatie Stadgenoot en een galerij met winkels en bedrijven.
Reparatie buurt
De gemeente heeft het complex aangewezen als gemeentelijke monument vanwege de hoge stedenbouwkundige, architectuur- en cultuurhistorische waarde. Het complex, een ontwerp van architect Theo Bosch in samenwerking met Aldo van Eyck, dankt haar naam aan de vijfhoekige vorm van het terrein, een pentagon. Het vulde één van de grote gaten die in de jaren zestig in de Nieuwmarktbuurt werd geslagen voor de aanleg van de metro en de aanleg van een vierbaans snelweg. De bouw stond geheel in het teken van de reparatie van de buurt.
Pentagon wordt gezien als een keerpunt in het Amsterdamse volkshuisvestingsbeleid. Het is de fysieke vertaling van de idealen uit de zogeheten Post65 periode (1965-1990). Onder meer in Amsterdam werden grote stadsdoorbraken van de agenda geschoven en kwam de aandacht te liggen op de stadsvernieuwing. De burger kreeg een stem in de ruimtelijke vormgeving.
Gevarieerd woningaanbod
Bij het Pentagon kwam in semenspraak met de bewoners een zeer gevarieerd woningaanbod tot stand: woningen voor één- en tweepersoons huishoudens, groepswoningen, maisonnettes maar ook ateliers en seniorenwoningen. 'Dankzij deze verschillende functies en een sterke architectonische vormgeving heeft dit bouwblok het karakter van een microsamenleving', zo meldt de gemeente op haar website. inmiddels worden de woningen verhuurd als seniorenwonigen en werd het complex in 2018 voorzien van een lift.
Tripolis aan de Zuidas
Het is niet de eerste nalatenschap van Aldo van Eyck die wordt benoemd tot gemeentelijk monument. In 2019 kreeg kantorencomlex Tripolis (opgeleverd in 1992) diezelfde status. Dit gebouw in Amsterdam-Zuid, aan het uiteinde van de Zuidas werd de afgelopen jaren gerenoveerd en voorzien van een nieuwe glazen facade naar ontwerp van Winy Maas (MVRDV).
