Weerbarstige kantorenmarkt fnuikt De Rotterdam

Met het vertrek van mede-ontwikkelaar OVG wil financier én eigenaar Rabo Vastgoedgroep ruimte creëren nog maximaal waarde te halen uit het iconische complex De Rotterdam, waarvan vooral de kantoorverhuur tot nu toe teleurstellend verloopt.

Met het vertrek van mede-ontwikkelaar OVG wil financier én eigenaar Rabo Vastgoedgroep ruimte creëren nog maximaal waarde te halen uit het iconische complex De Rotterdam, waarvan vooral de kantoorverhuur tot nu toe teleurstellend verloopt.

De tegenvallende verhuur heeft er toe geleid dat er nog steeds geen koper is voor de kantoorruimte in de nieuwste eyecatcher van de Nederlandse havenstad; drie torens van 150 meter hoog die in de plint met elkaar verbonden zijn. Het 160.000 m² grote gebouw heeft een multifunctioneel karakter en huisvest kantoren, luxe appartementen, een NHow 4-sterren design hotel, horeca, ontspanningsmogelijkheden en culturele instellingen.

Bij de start van de bouw in 2009 financierde Rabo-dochter FGH € 180 mln. OVG (25% aandeelhouder) en MAB (75%) droegen gezamenlijk € 28 mln aan eigen vermogen bij. De totale investering van € 340 mln bleek mogelijk doordat Amvest investeerde in de 220 woningen in het complex en NH Hoteles werd aangetrokken als exploitant en risicodragende partner voor het hotel met 280 kamers en congrescentrum. Q-park exploiteert de parkeergarage. MAB en OVG zochten kopers voor zowel de kantoortorens, hotel, parkeergarage en horeca, retail en leisure.

De toenmalige Rotterdamse wethouder Hamith Karakus hielp mee door de grond onder De Rotterdam terug te kopen en weer in erfpacht uit te geven. Voor de ontwikkelaars van het project werd de onmiddellijke financieringslast daardoor €?25 mln lager. Overigens werd toen wel afgesproken dat de ontwikkelaars de grond zou terugkopen bij oplevering van het gebouw.

Maar de gemeente hielp nog meer mee: Het was de beslissing van het stadsbestuur om 40.000 m² in De Rotterdam voor het eigen ambtelijke apparaat te huren die de doorslag gaf. Daardoor was in een klap twee derde van de kantoorruimte verhuurd.

Bij de start bouw in 2009 hadden OVG en MAB nog jaren de tijd om huurders te zoeken voor de resterende 20.000 m². Als het kantoorgedeelte van het gebouw goed verhuurd zou zijn, werd het ook aantrekkelijk voor kantoorbeleggers.

De kantorenmarkt in Rotterdam bleek echter weerbarstiger dan verwacht: er werd veel minder kantoorruimte verhuurd dan verwacht en volgens de Calcasa PropertyNL Analyzer staat momenteel nog zo’n 16.000 m² kantoorruimte in het gebouw leeg. De laatst bekende transactie betreft een huurovereenkomst van 1150 m² met Motion10, een ICT-bedrijf dat op de 42e en hoogste verdieping in de oosttoren van De Rotterdam aan de Wilhelminakade huurt.

Op zich lijkt het gesternte voor hoogwaardige kantoorruimte in Rotterdam nu gunstig - De Rotterdamse kantorenmarkt staat de afgelopen maanden in de belangstelling van buitenlandse beleggers, op zoek naar het beste product. De waardering voor de beste kantoorgebouwen in Rotterdam gaat momenteel omhoog. Het sentiment voor de qua omvang no.2 kantoorlocatie in Nederland is omgeslagen, zeker nu internationale beleggers het beschikbare product in Amsterdam in belangrijke mate hebben ‘afgegraasd’ en hun blik richten op de andere grote steden in de Randstad.

Dat beleggers daarbij meer dan ooit kritisch kijken naar de verhuurkansen van het gebouw blijkt uit het feit dat het voor Rabo/MAB niet eenvoudig is gebleken het grootste object De Rotterdam te verkopen. Naar verluidt is Duitse belegger Deka vorig jaar afgehaakt als koper van het verhuurde deel kantoorruimte in De Rotterdam. De Rabo Vastgoedgroep liet gisteren weten De Rotterdam nog steeds te kwalificeren als ‘prime object’, dus een distressed verkoop aan één van de Angelsaksische private equity partijen die de markt afstropen lijkt voorlopig niet voor de hand te liggen.