Rijk gaat vastgoed ‘beter in de markt zetten’

Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) voert de inspanningen op om te verkopen objecten in de markt te zetten. Het Rijk wil daarmee risico’s voor marktpartijen wegnemen door vooraf duidelijkheid te geven over wat er met een pand wel en niet kan.

Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) voert de inspanningen op om te verkopen objecten in de markt te zetten. Het Rijk wil daarmee risico’s voor marktpartijen wegnemen door vooraf duidelijkheid te geven over wat er met een pand wel en niet kan.

Te denken valt aan het voorbereiden van een bestemmingswijziging, stedenbouwkundige varianten, het zoeken van eindgebruikers en (voorbereidingen) voor verbouwingen. De bijgestelde koers van het RVB heeft te maken met een verkoopproces dat hier en daar hapert. Zo zijn kantoorpanden aan het Willem Witsenplein in Den Haag en Steenvoordelaan in Rijswijk wegens gebrek aan serieuze belangstelling niet gegund. Bij het Willem Witsenplein bleek dat de markt het object veel incouranter inschatte dan de geraadpleegde externe taxateur. Dat resulteerde in een enkele zeer lage bieding van nog ongeveer € 1,8 mln, zo’n € 128 per m² (voor een ruim 14.000 m² groot gebouw).

Het Rijk gaat ook intensiever samenwerken met gemeenten bij het vinden van nieuwe bestemmingen voor vrijkomend vastgoed. Zo maakte minister Blok (Wonen en Rijksdienst) daartoe recent nadere afspraken met de gemeente Den Haag, in het bijzonder over de grootste kantoorkolossen die het Rijk wil afstoten: Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Buitenlandse Zaken. Ook met Zwolle heeft Blok afspraken gemaakt.

Het RVB wijst er overigens op dat er ook recentelijk objecten succesvol zijn verkocht via een openbare inschrijving, waarbij men zowel onvoorwaardelijke als voorwaardelijke biedingen kon uitbrengen. Zo zijn het CBS-kantoor in Voorburg, de Westzeedijk in Rotterdam, de Gerbrandystraat in Utrecht, de Koninginneweg in Haarlem en de Boomhoek in Loosdrecht verkocht via een openbare inschrijving.

Cultuur van angst
Onder andere IVBN-voorzitter Henk Jagersma uitte recentelijk kritiek op de wijze waarop het Rijk zijn overtollige vastgoed tracht te verkopen. Hij refereerde daarbij aan de verkoop van het Willem Witsenplein. 'De wijze waarop het Rijk nu het verkoopproces heeft ingericht leidt tot zeer lage biedingen, procedures die moeten worden overgedaan en opnieuw vertraging', zei Jagersma tijdens het JLL-congres in september. 'Bij de overheid heerst een cultuur van angst, waarbij men wordt afgerekend op fouten, niet op resultaten’.

In de markt wordt de vraag gesteld waarom het Rijk niet in rechtstreekse en exclusieve onderhandelingen treedt met één partij bij de verkoop van een pand. In een reactie zegt het Rijksvastgoedbedrijf dat niet te kunnen doen omdat dit in strijd is met het gelijkheidsbeginsel, waarbij iedereen in Nederland een gelijke kans dient te hebben een object van de overheid te verwerven.

Marktconsultatie
Vervolg van de verkoopprocedure rond het Willem Witsenplein is nu dat het RVB een marktconsultatie gaat opzetten. Inmiddels hebben zich al meer dan 10 partijen gemeld als potentiële gegadigden. Afhankelijk van de uitkomsten hiervan wordt een verkoopproces ingeregeld dat – met respect voor het gelijkheidsbeginsel - uitgaat van het selecteren van een aantal partijen, zodat de transactiekosten worden ingeperkt. Anderzijds zal er een vorm van dialoog worden uitgewerkt, waarbij ook de gemeente wordt betrokken.

Bij de Steenvoordelaan in Rijswijk zoekt het RVB naar partijen waarmee een vervolgproces op maat zal worden afgesproken, waarbij een grotere mate van exclusiviteit zal worden geboden dan bij een geheel openbaar proces.

In de editie van PropertyNLmagazine die eind oktober verschijnt gaat minister Stef Blok (Wonen, Rijksdienst) nader in op de aangescherpte strategie van het Rijk bij het verkopen van vastgoed.