De Nederlandse markt voor commercieel vastgoed heeft een goed jaar achter de rug, dit blijkt uit cijfers van NVM Business.
Het beschikbare aanbod van commercieel vastgoed liet een verdere daling zien en de vraag naar kantoor- en bedrijfsruimte bleef op niveau. Vooral de grote vraag naar logistiek vastgoed viel op. De winkelmarkt werd daarentegen met een dalende vraag geconfronteerd.
Door de ruime beschikbaarheid van geld en de lage rentetarieven op de kapitaalmarkt bleef het investeringsvolume op de beleggingsmarkt in 2018 op niveau. Uitgaande van de cijfers van NVM Business werd er in totaal voor circa € 10,45 mrd in commercieel vastgoed (kantoren, bedrijfsgebouwen en winkels) geïnvesteerd. Door de grote vraag en het gebrek aan geschikt aanbod gingen de aanvangsrendementen voor kantoren en bedrijfsruimten vorig jaar verder omlaag.
Kantoorruimte
De vraag naar kantoorruimte in Nederland is in 2018 goed op peil gebleven. In totaal werd er circa 1,2 mln m² kantoorruimte verhuurd en verkocht. Daarmee lag de opname op nagenoeg hetzelfde niveau als een jaar eerder. De leegstand in kantoorgebouwen liet voor het vierde achteréénvolgende jaar een daling zien. Daarbij speelde mee dat door sloop en bestemmingswijziging zo’n 675.000 m² aan de voorraad werd onttrokken. Daarnaast werd weinig kantoorruimte op risico in aanbouw genomen.
Als gevolg hiervan liep het aanbod terug tot 6 mln m² eind 2018, wat overeenkwam met circa 13% van de voorraad. Ultimo 2017 stond nog 6,78 mln m² te huur of te koop, overeenkomend met 14% van de voorraad. Op het vlak van de huurprijzen was merkbaar dat in de Randstad de prijzen van de kwalitatief betere kantoren onder een opwaartse druk stonden. Dat gold met name voor de vier grote steden. Buiten de Randstad bleven de huurprijzen in het algemeen onveranderd.
Winkelruimte
De Nederlandse winkelmarkt had in 2018 te maken met een licht dalend aanbod en een fors lagere opname dan in 2017. Het totaal aantal winkelmeters dat voor verhuur of verkoop beschikbaar was, daalde vorig jaar met 1,7% tot 2,1 mln m². Ook de leegstand als percentage van de voorraad nam verder af.
Voor wat de vraagkant betreft lag zowel het opnamevolume als het aantal transacties duidelijk lager dan in 2017, toen de vraag werd opgestuwd door de verhuur van voormalige V&D panden. In totaal kwam de opname vorig jaar uit op ongeveer 660.000 m², ruim een kwart minder dan in 2017. Het aantal transacties daalde met 20%.
Bedrijfsruimte
Het aanbod van bedrijfsruimten ging in 2018 verder omlaag, al was de afname minder groot dan in voorgaande jaren. Het aanbod daalde met 6% en bedroeg eind 2018 circa 11,6 mln m². Op de vrije markt werd 3% meer bedrijfsruimte opgenomen dan in 2017. In totaal werd in Nederland bijna 6,7 mln m² bedrijfsruimte verhuurd en verkocht.
Van het aantal gerealiseerde transacties bestond bijna twee derde uit huurtransacties. De huurprijzen voor bedrijfsruimte zijn licht gestegen in de regio’s waar het aanbod is afgenomen en de vraag is gegroeid, zoals in Zuid- en Noord-Holland, Utrecht en in Noord-Brabant. In de andere provincies bleven de prijzen over het algemeen onveranderd, of zijn de prijzen lokaal licht gestegen. Op de meeste plaatsen in Nederland waren incentives meer uitzondering dan regel.
Beleggingsmarkt
Op de markt voor beleggingen in commercieel vastgoed (kantoren, bedrijfsgebouwen en winkels) beliepen de investeringen in 2018 in totaal circa € 10,45 mrd, tegen € 10,05 mrd een jaar eerder. Dat was vooral te danken aan de ruime beschikbaarheid van geld en de lage rentetarieven op de kapitaalmarkt. Beleggers waren vooral geïnteresseerd in de kantorensector. Toch bleef de omvang van het investeringsvolume achter bij de verwachtingen. Werd in 2017 ongeveer € 5,65 mrd in kantoren belegd, vorig jaar bedroegen de investeringen circa € 4,8 mrd. Overigens had de daling van het volume niet zozeer te maken met een verminderde belangstelling, als wel met het feit dat het aanbod niet altijd kon voorzien in de vraag van beleggers naar goed verhuurde kantoren.
Met betrekking tot de winkelmarkt bleven vorig jaar de investeringen achter bij die in 2017. In totaal kochten beleggers in 2018 voor ongeveer € 1,7 mrd winkels en winkelcentra, ofwel een daling van 20% ten opzichte van een jaar eerder.
In totaal kochten beleggers in 2018 voor circa € 3,12 mrd bedrijfsgebouwen, 50% meer dan het jaar ervoor. Dat de beleggingsmarkt het goed deed, was vooral te danken aan de vraag van beleggers naar logistiek vastgoed (distributiecentra en grootschalige opslagruimten). Hierin werd ongeveer € 2,3 mrd geïnvesteerd.
