Wim Maas: Mensenmanager die het leven viert

Wim Maas ken ik al bijna 40 jaar, als collega en vriend. We werkten samen bij drie grote bedrijven. Het is een bijzondere man, met typeringen als éducation permanente (passief en actief), commercieel, economie, innoveren, motiveren en maatschappelijk engagement.

Wim groeit op in de binnenstad van Enschede als jongste van 10 kinderen. Het gezin is streng katholiek, maar hij heeft een vrije jeugd door de omvang van het gezin en de leeftijdsverschillen. Hij bewandelt niet de voorbeeldige weg. Als puber neemt hij veel vrijheid, er is nauwelijks controle, resulterend in een woeste jeugd, zegt hij zelf. De HBS past daar niet in, maar na een paar jaar lanterfanten haalt hij toch nog op zijn 18de het mavo-diploma. De weekenden brengt hij door in Lonneker, een wetteloos kerkdorp bij Enschede. In vroeger tijd waarden hier bij nacht en ontij ‘witte wieven’ rond, maar nu hebben de plaatselijke boerendochters meer aardse kwaliteiten, waar Wim op af komt.

Verkeersacademie
Dan grijpt de familie in. Wim wordt verbannen naar Zwolle en haalt daar onder streng regiem van zijn zwager de havo. Zijn zwager beveelt hem de Verkeersacademie aan en Wim verkast naar Tilburg, in het door hem later zeer geliefde Brabant. Na drie jaar bemerkt hij dat verkeersdeskundige niet zijn ding is. Moet hij dan toch naar de sociale academie gaan? Het wordt uiteindelijk de heao in Eindhoven, waar hij Juridisch Economisch doet met differentiatie Makelaardij. Dat vastgoed spreekt hem aan en bepaalt in hoge mate zijn latere carrière.
Tijdens zijn studies in Brabant leeft het Lonneker-gevoel weer op, en Wim geniet met volle teugen. Ook later hij blijft hij de slogan voeren ‘een dag niet geleefd, is een verloren dag’. Dat valt soms echter best te combineren met veel verantwoordelijkheid.

Overstap naar vastgoed
Na het voltooien van zijn studie wil Wim zo snel mogelijk geld verdienen en vertrekt hij naar Emmen – of all places – als assistent-makelaar bij Boelens Jorritsma. Emmen is niet bepaald een inspirerende omgeving, zeker niet na het bruisende Brabantse leven. Hij houdt het dan ook na 10 maanden voor gezien en vertrekt naar Australië voor geestelijke en lichamelijke rust. Hij komt als een ander mens terug, rijp voor het beklimmen van de vastgoedladder.
Hij solliciteert bij Wilma Vastgoed/Wonen in Utrecht als verkoopmanager. Na de integratie van Wilma Koopwoning in Wilma Vastgoed in 1985 leer ik Wim kennen. We zijn dan alweer, na het Bouwfonds, de tweede ontwikkelaar van Nederland. De sfeer is na de integratie niet optimaal. We zijn verreweg de best presterende Wilma-divisie, maar worden beperkt in ons beleid. Er is behoefte aan waardering, en dat regelen we zelf. In het voorjaar van 1987 hebben we sinds de clash van ’79–’80 5000 woningen verkocht, en dat moet gevierd worden. We regelen een optreden van Vanessa en René Froger, die net beginnen en nog te betalen zijn. Alle collega’s van Wilma Vastgoed, Neprom-leden, goedgekeurde makelaars en andere leveranciers worden uitgenodigd. Het feest vindt plaats in het kantoor aan de Mississippidreef in Utrecht. Er is een uitgebreid buffet, verzorgd door de beste cateraars. Vanessa (met moeder) en René (alleen) stelen de show, net als makelaar Arno Lelieveld, die die 5000 blikjes bier laat afleveren. Een happening om nooit te vergeten.

Flying brokers
Wim verlaat, net als ik, Wilma kort daarna. Hij wordt franchisemanager bij Bouwfonds. Maar dat werkt niet, dat franchise-idee van Bouwfonds.
In 1988–1995 zit hij in de directie van de Schoeman Groep, een grote makelaarsorganisatie in het midden van het land. Ze krijgen veel grote nieuwbouwopdrachten en Wim leidt een succesvol verkoopteam, ‘de flying brokers’. Hij wordt er partner en doet de MRE-studie, direct gevolgd door Bedrijfskunde SLBU.
Maar ook de Schoeman Groep heeft zo zijn beperkingen en na foute acties van jaloerse collega’s gaat Wim naar Heerlen, naar ABP Woningfonds/Vesteda. Hij wordt regiodirecteur Randstad en verhuist naar een appartement op Céramique in Maastricht, geen verkeerde stad voor de Lonneker-ganger.
Bij Vesteda zet hij de ingezette lijn voort van klantgericht denken in plaats van productgericht opereren in de anonimiteit. Er is veel aandacht voor marketing en specifiek voor nieuwe product/marktcombinaties. Ook zet hij in op een beter evenwicht tussen belangen in de Randstad en overig Nederland. Wim combineert zijn drukke baan met een doctoraal bedrijfskunde aan de Erasmus en slaagt in 1999 als drs. verandermanagement. Op zijn palmares prijken inmiddels onder andere de ontwikkeling en marketing van het project De Hoge Heren, luxe appartementen aan de Gedempte Zalmhaven te Rotterdam.
In 2000 probeert Wim het als directeur Wonen bij Hevo Bouwmanagement. Geen goede keus, blijkt al snel. Wel wordt hij nog even Master of Marketing bij Tias.

Visionaire blik
In 2001 komt hij bij BPF Bouwinvest en wordt hij directeur property en portfolio. Wim is onder andere verantwoordelijk voor de invulling van het Olympisch Kwartier naast het Olympisch Stadion. Het gaat om 500 luxe appartementen met dito winkels in de prijsklasse van € 800–3500 per maand. Het plan is verdeeld over twee projecten. Een ervan beschikt over een zwembad, hotelaccommodatie, centrale wasserij, crèche, etc., en 400 plaatsen extra in de parking van het stadion. Nu, 20 jaar later, kun je vaststellen dat het een voorbeeldproject is voor een ontwikkeling in het hogere luxe segment, ontstaan vanuit een visionaire blik.
Na Bouwinvest wil Wim wat meer voor zichzelf. Hij heeft een eigen vastgoed-bv en is bij tijd en wijle interim-manager, bijvoorbeeld bij WPM en Eiag bijvoorbeeld.

Vastgoed als middel
Als eenpitter hoor je echter eigenlijk nergens bij, en het Lonneker-gevoel moet wel gevoed worden. Hij komt in 2010 terecht bij een grote Brabantse corporatie, Stadlander in Bergen op Zoom. Wim wordt er directeur vastgoed. Het corporatiemanagement is degelijk, voert een gezond financieel beleid en past goed op de 15.000 verhuureenheden. Er wordt echter nog te veel met een klassieke bril naar het bezit gekeken. Hij vraagt en krijgt bij de nog onontgonnen vastgoeddiscipline alle vrijheid. Hij kan er zijn bedrijfskundige- en marketingprincipes en natuurlijk zijn ervaring kwijt, en dat alles in een maatschappelijk/sociale context.
Wim ziet vastgoed als een middel, niet als doel. Het is de primaire kurk om het rendement te optimaliseren. Het gaat om klantwaarde, direct en indirect. Dat vergt kwalitatief en kwantitatief onderzoek. In normaal Brabants gezegd: hoeveel moet ik leveren van wat en wanneer. Die vragen beantwoord je samen met de gemeente, huurders en overige stakeholders De gemeente zou daartoe permanent evoluerend onderzoek moeten doen, gebaseerd op sociaal/demografische en economische tendensen en doelen. Wat is de voorspelling van de werkgelegenheid, van de opvang van statushouders, starters, etc.? Hoe zit het met de kwaliteit van buurten ten aanzien van openbaar vervoer, winkelaanbod, veiligheid, uitstraling, kinderopvang?

Samenwerking gemeente
Genoeg, denkt Wim, om maar snel met de gemeente in overleg te gaan. Dat draait uit op een grote teleurstelling. Hoewel hij namens Stadlander 30% van de woningvoorraad vertegenwoordigt, is er bij de ambtenaren geen enkele drive om de huisvestingsvraagstukken samen aan te pakken. En dat bij een niet al te glorieuze status van de plaatselijke woningmarkt.
Dan maar op eigen kracht, vindt Wim. Hij tuigt een afdeling op van uiteindelijk 35 professionals en krijgt toestemming voor de verwerving van bouwgronden en posities, samen goed voor 2000 eenheden. Ze maken plannen, gebaseerd op het verhogen van de klantwaarde, en lopen voorop in Nederland met experimenten. Het resultaat is het eerste appartementengebouw met 0 op de meter. Stadlander werkt samen met onder meer VolkerWessels bij de ontwikkeling en realisatie van prefab-woningen, zoals het concept MorgenWonen. Er worden nieuwe bestedingsvormen getoetst, bijvoorbeeld bouwen op basis van prestatieopdrachten zonder bestek van de opdrachtgever.
De gemeente ziet dat een actieve rol van Stadlander goed is voor de stad. Bergen op Zoom staat hoog op de corporatiekaart. De nodige medewerking van de gemeente blijft dan uiteindelijk ook niet uit.

Driekamermodel
Stadlander analyseert periodiek de eigen woningvoorraad en relateert deze aan de voortschrijdende marktvraag. Variabelen zijn sloop, verkoop en nieuwbouw. Die worden nauwkeurig gepland en gemonitord. Wim introduceert binnen de corporatie het driekamermodel. Dit sturingsmodel bepaalt het beleid vanuit een zorgvuldige jaarlijkse afweging van de primaire bedrijfsonderdelen: klant, financiën en vastgoed.
Wim is in zijn element bij de corporatie. Hij houdt niet zo van saaie documenten en cijfers tot achter de komma. ‘Learning by doing’ is zijn devies. Hij stuurt zijn afdeling losjes aan, is een mensenmanager.
Zijn hobby’s liggen op het culinaire vlak, koken en wijn. Bij ieder feestje komt dat aspect naar boven. Zo gaat hij met zelfgemaakte soep rond bij een eerste paal en verzorgt hij bij jubilea hele diners.
Wat studeren betreft heeft hij de zaken omgedraaid. Hij geeft gastcolleges en is examinator bij RICS en ondersteunt vastgoedstudenten. Hij heeft een accreditatie van Insights Discovery. In Boston volgde hij in 2020 bij MIT Sloan de Digital Business Strategy Course en ook volgt hij diverse executive courses aan de Tias. Zo blijft hij op de hoogte tot aan zijn pensioen.

Maatschappelijk werk
In mei 2021 is het zover. Wim neemt virtueel afscheid van zijn collega’s, relaties en vrienden. Er wordt met groot succes een talkshow met livestream-verbindingen geregeld. Dochter Fleur, de trots van Wim, leidt de sessie met bravoure.
Maar helemaal stil wordt het niet. Wim heeft vele vrienden met optrekjes en boten, waar hij meevaart en kookt. Ook doet hij wijnexcursies. Maatschappelijk werk ligt hem na aan het hart. Zo is hij voorzitter van de stichting Team Onbeperkt, een stichting die zich inzet om mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt aan een duurzame baan te helpen.
En tenslotte is hij lid van de DCKG in het Bisdom Breda. Deze commissie adviseert de bisschop over het kerkelijk vastgoed (500 objecten) binnen het bisdom. Wim helpt de staf met het hele proces van herbestemming, renovatie en dispositie. Zo komt zijn roomse opvoeding toch nog van pas.

Over Wim Maas
Wim Maas begint zijn carrière als verkeersdeskundige, maar schakelt al snel over naar het vastgoed als assistent-makelaar bij Boelens Jorritsma. Na een verblijf in Australië wordt hij verkoopmanager bij Wilma Vastgoed/Wonen en vervolgens franchisemanager bij Bouwfonds. In 1988–1995 zit hij in de directie van makelaarsorganisatie Schoeman Groep. Daarna wordt hij regiodirecteur Randstad bij ABP Woningfonds/Vesteda. In 2000 maakt hij een uitstapje naar Hevo Bouwmanagement, maar al snel vertrekt hij naar BPF Bouwinvest, waar hij directeur property en portfolio wordt. Na een periode met een eigen vastgoed-bv en klussen als interim-manager strijkt hij ten slotte neer bij de Brabantse corporatie Stadlander, waar hij in mei 2021 met pensioen gaat.

Profiel Anne Bodzinga
Anne Bodzinga is voormalig topman van BPF Bouwinvest. Op zeer persoonlijke wijze voert hij gesprekken met grootheden uit de bouw- en vastgoedwereld en zij die dat gaan worden.