Van de hoofdredactie: Revolutionaire ontwikkelaars en een stagnerende Ollongren

Tientallen nieuwe partijen maken hun opwachting in Top-101 Ontwikkelaars in PropertyNL nr. 11. De werkwijze van bijna alle partijen is op zijn kop gezet: van een producent voor dagdromende politici naar toegevoegde waarde voor gebruikers.

Door Wabe van Enk
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 11, 24 november 2017

Ook de financiers van nu werken anders, zo blijkt uit het het vervolg op de Top Financiers in PropertyNL Magazine nr. 11.

Tegenover die omwentelingen staan de karige inspanningen van het kabinet Rutte III op het gebied van toekomstige ruimte. De onderdelen Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening – tot 2010 goed voor een eigen departement – verdwenen in de onzichtbaarheid van Infrastructuur & Milieu. Nu zijn deze onderwerpen ondergebracht bij Binnenlandse Zaken van minister Kajsa Ollongren. Er is echter meer aandacht voor haar 15e-eeuwse Finse familie-erfgoed en haar Zweedse paspoort, dan voor haar visie op de ruimtelijke Nederlandse toekomst.

Ze heeft uit het Amsterdamse wel ervaring met het aantrekken van buitenlandse bedrijven, maar vaak vertelden Brexit-vluchtelingen dat zij eerder ondanks dan dankzij de gemeente in Amsterdam waren neergestreken. Ook ligt het niet voor de hand dat in een tijd van maatschappelijke onrust rond de Paradise-papers veel bedrijven afkomen op de ouderwetse Nederlandse stroop van de vrijstelling van dividendbelasting.

Bij haar aantreden vertelde Ollongren dat ze een miljoen woningen wil realiseren, een wens van Neprom, VNG (gemeenten) en beleggers die tijdens de kabinetsformatie naar boven kwam bij het zogenoemde Scheepvaarthuis-overleg. Ollongren zal echter ontdekken dat het pluche vol zit met punaises: zij heeft nauwelijks instrumentarium om de woningmarkt vlot te trekken als corporaties niet willen.

Op rijksniveau is de sturing ver te zoeken. Uitbreiding van Schiphol en Lelystad, de planning van hogesnelheidslijnen: het zijn discussies zonder overkoepelende visie op wonen, werken en winkelen. Dat kan ingevuld wordt door de 101 ontwikkelaars uit deze editie, maar wie kiest degene met de meeste toegevoegde waarde?

Terwijl de laatste hoogleraar gebiedsontwikkeling, Friso de Zeeuw, volgende maand de deur dicht doet, krijgt Ollongren nog wel in haar pakket de voorbereidingen op de Nationale Omgevingsvisie. Daar rekenen haar ambtenaren de helft van deze kabinetsperiode voor. Het gaat dan alleen om de voorbereidingen. Daarna moet de procedure voor de omgevingswet zelf nog volgen. Als Ollongren iets wil betekenen voor de ruimtelijke ordening, dan moet zij nu de bakens verzetten én kiezen voor een tweede termijn als minister.