Shell sluit 60.000 m² in Rijswijk. De gemeente Rijswijk gaat met Shell en lokale partners op zoek naar een nieuwe invulling van de panden
Door Erik de Boer
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 12, 22 december 2017
De aankondiging dat Shell vertrekt uit bedrijvenpark Plaspoelpolder in Rijswijk kwam niet als een totale verrassing bij de gemeente, maar was toch wel een schok. Op 6 juli werd de gemeente geïnformeerd dat er een reorganisatie op til was. Wethouder René van Hemert hoorde echter pas gelijk met het personeel dat dit zou betekenen dat de multinational alle 60.000 m² in de gemeente achterlaat.
Het vertrek uit Rijswijk is het gevolg van het schrappen van het aantal vestigingen. Shell wil terug naar drie locaties in Nederland: het hoofdkantoor in Den Haag en de vestigingen in Amsterdam en Rotterdam. Voordat de medewerkers kunnen worden overgeplaatst, zullen eerst de locaties in Den Haag en Amsterdam onderhanden worden genomen. Het hoofdkantoor wordt gemoderniseerd en het pand in Amsterdam wordt uitgebreid. De verhuizing vanuit Rijswijk zal medio 2018 starten. De leegstand die in de Rijswijkse Plaspoelpolder ontstaat, is een direct gevolg hiervan.
Met klem benadrukt de onderneming dat er geen banen verloren gaan. Iedereen die wil meeverhuizen, behoudt zijn baan. Dat neemt echter niet weg dat het vertrek grote impact zal hebben op de lokale economie. ‘Van kapper tot supermarkt, van taxibedrijf tot beveiliging’, zegt de wethouder.
Toch is hij bereid er vanuit een breder perspectief naar te kijken. Dat Shell zijn gemeente verlaat is, zuur. ‘Maar ze blijven voor een deel in de regio.’
Aantrekken nieuw type bedrijvigheid
Tegelijkertijd is het vertrek van Shell ook een mooie gelegenheid om een nieuw type activiteit naar het bedrijvenpark te halen. ‘We willen zo snel mogelijk een nieuwe invulling geven aan het pand. In het verlengde van wat Shell er nu heeft, lijkt het de betrokkenen een mooi pand voor een campusachtige opzet’, vertelt Van Hemert.
De Plaspoelpolder zit precies tussen Den Haag, Leiden en Delft in. De onderwijsinstellingen daar zijn naarstig op zoek naar nieuw onderdak. Het gebied is goed bereikbaar, ook met openbaar vervoer. ‘Een campus met mogelijkheden voor opleiding, onderzoek en start-ups zou ideaal zijn.’
Gemeente, provincie, lokale ondernemers en Shell kijken nu gezamenlijk naar de mogelijkheden voor de panden. Van Hemert: ‘Shell zegt niet: ‘Bekijk het maar.’ Het bedrijf wil actief meedenken en meewerken aan een oplossing voor de situatie. Ik ervaar dat de onderneming zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid op zich neemt.’
Seven Cities nu flexwerk-hotspot
De wethouder memoreert dat het grote bedrijvenpark aan een ingrijpende transformatie bezig is. Het was een monofunctioneel bedrijvengebied. Het is destijds opgezet voor kantoren voor grote (internationale) organisaties, maar ook voor mkb-achtige ondernemingen zoals adviesbureaus, drukkerijen en garagebedrijven.
Met de groeiende vraag naar een flexibele manier van verhuren is de Young Group in de Plaspoelpolder aan de gang gegaan. De ontwikkelaar heeft in 2016 acht kantoorpanden gekocht. Zeven ervan zijn samen herontwikkeld tot één zakelijke campus, het achtste wordt een hotel. De zakelijke campus betreft het complex Seven Cities aan de Lange Kleiweg. De zeven gebouwen tellen bij elkaar 13.000 m². De panden zijn om een parkeerplaats gesitueerd, waardoor er een binnenplaatsbeleving is gerealiseerd. De office campus is beschikbaar voor werken, vergaderen en biedt ook andere faciliteiten, bijvoorbeeld om te sporten.
Volgens Young Group is de ingreep succesvol. Bij aankoop was de bezettingsgraad slechts 18%, inmiddels claimt de groep een bezetting van 87%.
Meer nieuwe functies
Het hotel is een voorbeeld van een andere nieuwe functie die aan het gebied wordt toegevoegd. Het wordt in urban style ontwikkeld in het achtste kantoorpand dat de Young Group in 2016 heeft opgekocht.
De verkleuring van de Plaspoelpolder gaat intussen verder. Er zit inmiddels een bowlingcentrum, een padelhal en een reptielenzoo. Volgend jaar start de bouw van een sporthal, die twee oude hallen in Rijswijk vervangt. De voormalige Broodfabriek is een evenementenhal geworden waar regelmatig events plaatsvinden. ‘De Plaspoelpolder was niet een gebied waar de Rijswijker graag langs gaat. Door het toevoegen van publieksfuncties wordt dat patroon al doorbroken. Met de Broodfabriek als evenementenhal is er ook in het weekend meer reuring’, betoogt Van Hemert.
Ook wonen in de Plaspoelpolder
‘Er worden ook woonfuncties toegevoegd aan de randen van het gebied’, aldus Van Hemert. ‘Er is regionaal een grote behoefte aan woningen, en daar kunnen we in de Plaspoelpolder plekken voor aanwijzen.’
Rondom het winkelgebied In de Bogaard is het herontwikkelen van leegstaande kantoren naar woningen al aan de orde van de dag. Neem voormalig belastingkantoor De Generaal aan de Steenvoordelaan: dat is door het rijksvastgoedbedrijf verkocht aan Aertgeerts Bouw. Die maakt er een woontoren van met 192 woningen, in oppervlakte variërend van 70 tot 100 m², verdeeld over 17 bouwlagen.
Van Hemert: ‘Ook het pand van het COA op de hoek van de Prinses Beatrixlaan met de Sir W. Churchilllaan staat leeg. Het is de bedoeling dat ook dat geschikt wordt gemaakt voor woningen. Op de Plaspoelpolder wordt nu gewerkt om in een oude kantoor van Rijkswaterstaat kluswoningen te realiseren.’
Sloop van overtollige kantoor- en bedrijfspanden is ook aan de orde. Het Industrieschap Plaspoelpolder heeft in 2016 vijf panden opgekocht om plaats te maken voor iets anders.
Voldoende vraag
De wethouder is positief over de toekomst van het bedrijvenpark. Afgelopen zomer is het hoogste punt bereikt van de nieuwbouw voor het Europees Octrooibureau. Dat wordt een enorm gebouw met een lengte van 150 meter en 107 meter hoog, pal naast de A4. Straks omvat het 80.000 m² kantoor over 26 verdiepingen en het is daarmee een van de grootste nieuwbouwprojecten in het land. Het biedt onderdak aan 1750 werkplekken. Het bestaande kantoor staat ernaast en wordt straks afgebroken. Het hele terrein krijgt dan een nieuwe inrichting.
Volgens Van Hemert straalt de nieuwe vestiging van het Europees Octrooibureau, na de Europese Commissie de grootste Europese organisatie, uit over het hele gebied. ‘Het EOB kan in het omliggende gebied als aanjager fungeren. Ook voor eigenaren van panden aan de overzijde van de Veraartlaan wordt het dan aantrekkelijk om extra te investeren in hun pand.’
Overloop vanuit Den Haag en Delft
Van Hemert is ook optimistisch vanwege de overloop die hij voorziet vanuit De Binckhorst in Den Haag; de plannen daar zijn ongeveer wel duidelijk. ‘Ik zie bedrijven wel doorschuiven naar Rijswijk.’
De Plaspoelpolder is eveneens geschikt voor activiteiten op het gebied van innovatieve techniek. In Delft is er te weinig ruimte voor dit type mkb- en startende bedrijven. ‘We zien dat ze zich steeds vaker hier komen oriënteren.’
Hetzelfde is mogelijk met bedrijven uit de particuliere medische sector. Die zitten graag langs de snelweg. ‘We hebben hier al een Bergman-kliniek en een dierenziekenhuis.’
De gemeente Rijswijk investeert natuurlijk ook zelf in het gebied. De toegangswegen worden verbeterd en verfraaid. In 2019 worden voorzieningen getroffen om tot een betere verkeersafwikkeling te komen.
