Het vierde kwartaal van 2022 laat een opname zien die duidelijker lager is dan een jaar eerder, al is er verbetering in vergelijking met het derde kwartaal.
De ontwikkeling die zich voor commercieel vastgoed in het derde kwartaal 2022 aftekende, heeft zich doorgezet. De hard gestegen rente remde de gebruikersvraag naar en investeringsbereidheid voor commercieel vastgoed. Ook vertaalde dit zich in stijgende rendementseisen van beleggers. Daarnaast is de impact van de sterk gestegen energierekening groot. De rente en energiekosten beïnvloedden alle segmenten binnen commercieel vastgoed: kantoren, winkels en bedrijfsruimte.
Daarbij hield de markt voor bedrijfsruimte door een krap aanbod het beste stand. Het krappe aanbod drukte de opname van bedrijfsruimte en zorgde voor hogere huur- en koopprijzen. Daarbij zijn de kwaliteit en locatie van het object bepalend. Dit blijkt uit de nieuwste commercieel vastgoed kwartaalcijfers van NVM Business die NVM-datadochter brainbay heeft onderzocht.
De hoge inflatie, gestegen rente, stijgende energie- en inkoopprijzen en dalende koopkracht voeden de economische onzekerheid en werken door op de markt voor commercieel vastgoed.
De opname is in de meeste deelmarkten hoger dan in Q3 2022 maar duidelijk lager vergeleken met Q4-2021.
Het beschikbare aanbod van alle soorten commercieel vastgoed neemt toe. Het energieverbruik van panden wint duidelijk aan belang bij de keuzes van huurders. Het speelt meer in de kantorenmarkt en de winkelmarkt dan in de markt voor bedrijfsruimten. De sterk gestegen inflatie leidt tot hoge huurindexeringen wat op zich voor beleggers positief is.
De hoge inflatie, gestegen rente, stijgende energie- en inkoopprijzen en dalende koopkracht voeden de economische onzekerheid en werken door op de markt voor commercieel vastgoed.
De opname is in de meeste deelmarkten hoger dan in Q3 2022 maar duidelijk lager vergeleken met Q4-2021.
Het beschikbare aanbod van alle soorten commercieel vastgoed neemt toe. Het energieverbruik van panden wint duidelijk aan belang bij de keuzes van huurders. Het speelt meer in de kantorenmarkt en de winkelmarkt dan in de markt voor bedrijfsruimten. De sterk gestegen inflatie leidt tot hoge huurindexeringen wat op zich voor beleggers positief is.
Kantorenmarkt
NVM-Business makelaars noemen de energiekosten de meest belangrijke trend in de kantorenmarkt.
Het tekort aan kwalitatief goede kantoren houdt aan. Moderne en duurzame kantoren (vanaf energielabel C) worden tegen hogere prijzen opgenomen. Grote kantoorgebruikers krimpen in omvang en bieden ongebruikte kantoorruimten aan voor onderhuur. Grote transacties met metrages boven 5000 m² nemen af.
Winkelmarkt
De winkelmarkt doet het goed ten opzichte van het vorige kwartaal maar daalt vergeleken met Q4 2021. De gestegen (energie)kosten raken de positie van huurders maar worden nog niet echt zichtbaar in het beeld van opname en aanbod. Het aanbod kleine winkels stijgt vergeleken met vorig kwartaal en Q4 2021 (+4%).
Bedrijfsruimte
Het tekort aan bouwgrond en direct beschikbare bedrijfsruimten is nog altijd groot. De opname ligt daardoor 30% lager dan in dezelfde periode vorig jaar maar met erg veel kleinschalige transacties tot 1000 m². Middelgrote metrages tussen 1000 en 2500 m² zijn gevraagd maar naar bedrijfsruimten groter dan 2500 m² is minder vraag.
Beleggingsmarkt
De stijgende rente drukt de vraag en waardering van vastgoed. Aanvangsrendementen stijgen doordat risico’s hoger liggen. De beleggingsactiviteit daalt doordat transacties niet doorgaan. Verkopers voelen namelijk nog niet helemaal de druk om de prijzen te verlagen. Bedrijfsruimten (niet logistiek) en logistiek vastgoed blijven nog gewild als belegging maar het sentiment is duidelijk minder.
