In memoriam Dik Wessels: redder van Nederlands vastgoed

De normaliter publiciteitsschuwe Dik Wessels maakte twee keer een uitzondering om te vertellen over zijn ondernemerschap voor PropertyNL - eerst in gesprek met Anne Bodzinga in 2008 en later op een bijeenkomst. Zijn financieel succes kende in Nederland na de oorlog zijn gelijke niet in het vastgoed, maar de tientallen miljarden jaaromzet leken Dik Wessels niet te veranderen. Alle belangen en geldstromen gleden van zijn schouders onder het motto: ‘Je kan maar één karbonade eten’.

Bij feiten toonde hij zich afhankelijk van de encyclopedische kennis van secretaresse Sini Wijnen die gisteren ook de wereld in kennis stelde van zijn overlijden. Zo afhankelijk hij was van Sini, zo onafhankelijk was hij in contact met zogenaamd grote bankiers, commissarissen of professoren. Hij prikte genadeloos heen door de geldzucht van Nina Brink. Wie was de man die geweldig zakelijk inzicht koppelde aan een bijzondere bescheidenheid, zich verexcuseerde voor zijn gebrek aan opleiding?

Dik Wessels kreeg veel, maar complexe bagage mee van thuis, een zwaar SGP-gezin waar zelfs zaterdagvoetbal uit den boze was. Dat heeft Wessels bij FC Twente ingehaald. Ook vader Wessels was een eigenwijze bouwondernemer. Hij boekte echter slechts een ton jaaromzet. De reden: hij deed uit geloofsovertuiging niet mee aan vooraanbestedingen. ‘Aannemers die dat niet deden werden toentertijd uitgesloten. Er was één opdrachtgever die zich er niets van aantrok en mij toch uitnodigde samen met 25 andere aannemers die wel aan vooroverleg deden. Toen hij binnenkwam, stonden alle aannemers op. Zo dwongen ze de opdrachtgever eieren voor zijn geld kiezen. Ik was weggestuurd. Toen heb ik besloten: dat nooit meer.’

Wessels maakte van de nood een deugd, kocht gronden en werd daarmee zelf opdrachtgever, een van de eerste ontwikkelende bouwers. Wessels achtergrond werkte door in de kijk op de zaken. ‘Ik kijk nooit eerst wat ik kan verdienen, maar wat de kans is dat ik de investering kwijtraak.’ Door keihard weken - ‘overwerk levert dubbel rendement’ – en overnames was Wessels Rijssen begin jaren negentig een aannemer met € 320 mln omzet. Het enige waar hij zich toen mee in de kijker speelde was met zijn commissaris Dries van Agt, maar hij ontdekte snel dat deze ‘vlag op het schip’ van cijfers geen verstand had.

Centraal thema bij Wessels was dat hij steeds op zoek bleef naar partijen die hem wilden overnemen, een groot verschil met andere Twentse aannemers. Dat kwam volgens hem door zijn twee dochters. ‘Die zie ik niet een bedrijf leiden en in de bouw zie ik dat al helemaal niet zitten’, aldus Wessels. Hij liet in de jaren negentig een waardebepaling doen door een bank en wanneer hij tijdens een jachtpartij de prijs hoorde (240 mln gulden) was zijn antwoord: ‘Schiet me dan meteen in de kont’. Maar Wessels ontdekte: waardebepaling en koop zijn verschillende dingen. Een koper meldde zich niet.

Dan maakt hij in de jaren negentig een stap die hem plotsklaps in het centrum van de financiële wereld plaatste. Via een ‘reversed take over’ – ‘ik had nog nooit van het woord gehoord’, aldus Wessels ’ – nam hij de beursgenoteerde bouwer IBB Kondor over. Het eigenlijke probleem opvolging  loste hij daarmee niet op, want binnen de kortste keren stond hij aan het hoofd van het bouwconcern Kondor Wessels met dan een miljard omzet en daarmee was hij overnamekandidaat. Wessels was echter allerminst geïmponeerd.  ‘Je hebt geen idee over wat voor kleine dingen overnamedeals niet door gingen.’

Uiteindelijk lukte het hem zelf Volker Stevin - met € 2,6 mrd omzet bijna tweeënhalf keer zo groot als het bedrijf van Wessels – over te nemen. ‘Ik ging ervan uit dat in de loop der jaren aan het begin of aan het eind wel eens een naam zou sneuvelen’, zo schatte Wessels terecht in.

In 2000 kwam een intermezzo met World Online waar prachtige boeken over zijn gemaakt. De achtergrond was dat Wessels na de deal met IBB Kondor zijn eigen beleggingsmaatschappij Reggeborgh opzette met een inbreng van schoonzoon Henry Holterman. Holterman bracht Wessels in contact met Nina Brink in hotel Van der Valk in Apeldoorn. ‘Ze vertelde over telefonisch vergaderen met beeld, maar het werkte nog niet en volgens mij lukt het nog steeds niet. Het was gek, maar ik zei na afloop: Henry dat kan best wat zijn.’

Uiteindelijk stopte Wessels € 70 mln in het Nina-verhaal, maar in de dolle dwaze dagen rond de beursintroductie noteerde WOL meer dan € 10 mrd. In de gekte hielpen de oude waarden van thuis, zo meende Wessels. ‘Ik vertelde eens trots aan mijn vader dat ik op de beurs met € 250.000 had ingelegd en dat het nu € 6 mln waard was. Ik dacht echt dat ik verstand van beleggen had gekregen, maar mijn vader zei: ‘Waar praat je over? Je hebt het toch niet echt’. Hij had gelijk, want na een paar zwarte beursdagen was ik blij dat ik mijn inleg weer terug had. Dat voorbeeld schoot mij door het hoofd bij World Online. Toen hebben we besloten 5% van het pakket tijdens de beursintroductie te verkopen.’

Dat bleek achteraf een gouden greep, want de koers stortte na de introductie volledig in, Nina werd aan de kant gezet en het bedrijf werd overgenomen, maar niet nadat ABN Amro tnv D. Wessels het bedrag had overgeschreven van € 1.235.680.000. Het bedrag was zo groot dat de systemen het niet aankonden en het bedrag handmatig op de overschrijving werd geplaatst. De bescheidenheid om met 5% genoegen te nemen had hem veel gebracht, maar het gewicht van het vermogen viel hem niet gemakkelijk.

 ‘Ik kreeg een crash met mijn schoonzoon en stond er alleen voor. Ik moest eigenlijk beheerder worden, maar ik ben een pionier. In de eerste tijd had ik het vreselijk druk. Ik zat in de raad van bestuur van Volker Wessels Stevin en met Reggeborgh had ik allemaal kleine bedrijven. Daar werd ik gek van en die heb ik verkocht. In 2003 werd ik ook gek van de beurskoers van Volker Wessels Stevin. De intrinsieke waarde was € 21 en de koers maar € 18. Toen heb ik besproken met de banken, mijn commissaris Cor van Zadelhoff en CEO Herman Hazewinkel om het van de beurs te halen.’

Met behulp van NIBC als financier lukte het op het moment dat de beurs op zijn dieptepunt stond Volker Wessels van de beurs te halen. Het is een van de weinige keren dat een lid van het management in zijn eentje een beursfonds kocht. Wessels is dan weer eigenaar, maar heeft nog geen opvolger. Hij wilde dat zijn jongere broer diens zoons klaarstoomt om een echt familiebedrijf neer te zetten. Dat plan werd doorkruist doordat zijn broer kanker kreeg. Zijn overlijden greep hem aan en maakte dat Wessels tijdens een jachtpartij een minderheidsbelang in VolkerWessels verkocht aan durfinvesteerder CVC aangevoerd door ridder Rolly van Rappard

Wessels bleef alert op mogelijkheden. Zijn twintigjarige chauffeur adviseerde hem glasvezel. Het belang: het ‘verglazen’ van Nederland voor € 6 mrd. De chauffeur wist Wessels te overtuigen van deze markt. Hij begon voorzichtig met € 200 mln aan investeringen en verzilverde met Reggefiber in drie tranches een bedrag van een kleine miljard.

Los van die diversificatie in glasvezel en olie heeft Wessels steeds een fijne neus gehouden voor vastgoed. Hij verkocht Engeland op precies het goede tijdstip en was succesvol in Duitsland, terwijl daar heel wat Nederlandse aannemers in een tranendal terecht kwamen.

‘Ik zie vooral veel in Berlijn, een hoofdstad zonder de prijzen van een hoofdstad’, zei hij vijf jaar terug terwijl dat nog steeds actueel is.

In Nederland redde hij bedrijven zoals Midreth, Kroon Vastgoed en Heja die in problemen waren gekomen. Maar een redder wilde Wessels zich niet noemen. Het was een zakelijke afweging, een afweging die ‘zijn’ bouwconcern VolkerWessels ook in crisistijd liet floreren. Toen de markt rijp was, maakte hij opnieuw een beursgang. Toen hij twee jaar terug wegens ziekte veel zaken moest delegeren kon dat ook. VolkerWessels werd net zoals Reggeborgh professioneel gerund. Toch bleef hij tot het laatste toe op de hoogte van alle details.