Ondanks de speerpunten dit jaar op de Expo Real: technologische innovatie en digitalisering, is de focus op de woningbeleggingsmarkt sterk
Door Elvan Bayraktaroglu
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 9, 29 september 2017
De vastgoedmarkt ontkomt ook dit jaar niet aan een beurs waarin nieuwe, opkomende bedrijven in vastgoedtechnologie (proptech) de spotlights opeisen. Terwijl de beurs zich in een hip jasje steekt en een blik jonge bedrijven een podium geeft, zijn het toch de usual suspects, waaronder kapitaalkrachtige institutionele beleggers, projectontwikkelaars en geïnteresseerden in de woningmarkt die de beurs zullen gijzelen.
Dit jaar is Nederland sterk vertegenwoordigd op Expo Real. De G4 is als vanouds te vinden in hal A2.230 op de stand van Holland Metropole en Holland Property Plaza. Het is alweer het tiende jaar dat Holland Property Plaza deelneemt aan de Expo Real. Het hoofdthema voor de standhouders blijft stedelijke ontwikkeling. Naast Rotterdam, Utrecht, Amsterdam en Den Haag zijn ook de gemeenten Haarlemmermeer, Amstelveen, Zaanstad, Maastricht, Lelystad en provincie Limburg op dezelfde stand aanwezig. De gemeenten Vaals en Venlo hebben een plek gevonden in de hallen B1.311 en B1.314.
Woningnood
De G4 hebben de komende jaren behoefte aan 700.000 woningen. De gemeenten bundelen hun krachten om het groeiende aantal inwoners te kunnen huisvesten. Landelijk is er echter behoefte aan wel een miljoen woningen. De vier grote gemeenten trekken jaarlijks gezamenlijk op bij de Expo om zodoende andere Europese steden het hoofd te bieden. De Nederlandse economie zit in de lift en dat betekent doorgaans dat de grotere steden aantrekkelijker worden, nu de werkgelegenheid toeneemt. Van geschikt woningaanbod is echter nog geen sprake. Dick van Hal, ceo van Bouwinvest, een van de drijvende krachten achter het Holland Metropole-project, is ervan overtuigd dat er nu ingegrepen moet worden. ‘We moeten de toenemende bevolking goed kunnen huisvesten, anders lopen we op den duur tegen verschillende problemen aan, zoals verkeersdrukte, vervuiling en andere stedelijke problemen.’
Nederlandse gemeenten, ontwikkelaars en private beleggers zullen op de stand van Holland Metropole ontwikkelingen en kansen in Nederland uitlichten. Op donderdag 5 oktober kunt u van 9.30 tot 10.45 uur aanhaken bij de The Netherlands investment briefing op de stand van PropertyEU (A2.232).
Zonder de huidige trends uit het oog te verliezen richt Bouwinvest zich op kansen die zich op lange termijn uitbetalen. De asset manager is te vinden in hal A2.230, waar naast de grote Nederlandse gemeenten ook de ontwikkelaars en bouwers Heijmans, Dura Vermeer, BPD, AM, Vorm, VolkerWessels, Van Wijnen en Synchroon ook financiers staan zoals ING, Syntrus Achmea REF en ABN Amro.
Nieuwe podia
Dit jaar heeft Expo Real ook nieuwe podia. Zo kunnen proptech-bedrijven zich vrij bewegen in het midden van hal A, waar ruim 400 m² is vrijgemaakt voor conferenties, bijeenkomsten en netwerkborrels van start-ups. Van de 25 start-ups die zijn geselecteerd door Expo Real komen er drie uit Nederland. Drivers van deze bedrijven zijn voornamelijk data. Tijdens de ‘Proptech, data and innovation’-bijeenkomst op woensdag 4 oktober (A2.232 15–16.00 uur) wordt verteld wat deze nieuwe bedrijven voor toegevoegde waarde hebben in de bestaande vastgoedmarkt.
Maar laten we ons niet blind staren op de nieuwkomers in de markt. Ceo Jaap Gillis van Bouwfonds IM gelooft in de basiswaarden van een samenleving waarvan lange termijninvesteringen deel uitmaken. De bestaande Nederlandse oude garde heeft zijn bestaansrecht inmiddels bewezen en toont aan dat de vraag naar (studenten)woningen, parkeergarages en Duitse communicatie-infrastructuur groot blijft onder institutionele beleggers. Bouwfonds (A2.211) is van plan een nieuw pan Europees fonds te lanceren.
MRP Development sluit zich dit jaar aan bij die vier grote gemeenten op de stand van Holland Metropole. MRP nam vorig jaar mei ASR Vastgoedontwikkeling over en trok daarmee een deel van de Nederlandse ontwikkeltaart naar zich toe.
Op woensdag 4 oktober treffen we onder anderen René Buck van Buck Consultants International aan bij de bijeenkomst Logistics Real Estate – The Leading Edge The impact of changing supply chains on real estate. Niemand ontkent de kracht van e-commerce, maar wat voor effect heeft de komst hiervan op de logistieke vastgoedmarkt? Logan Smith van BNP Paribas Real Estate zal het gesprek leiden. Sprekers zijn onder anderen Dirk Sosef van Prologis, Hemant Kotak van Green Street Advisors, Erik van Wunnik van DSV Solutions en Vincent Robion van BNP Paribas Real Estate.
Investeren in Nederland
Het afgelopen jaar groeide de economie met meer dan 2% en de formatie is in volle gang, dus er is geen reden om niet in Nederlands vastgoed te investeren. Vorig jaar is alleen al ruim € 3 mrd belegd in Amsterdamse kantoren. Het internationale kapitaal was voornamelijk afkomstig uit de Verenigde Staten en Azië. PropertyEU leidt vrijdag 6 oktober de bijeenkomst Netherlands: Keep in touch with the Dutch vanaf 12.00 uur in A1.040. Sprekers zijn onder anderen Andreas Schultz van Warburg-HIH Invest, Peter Helfrich van Patrizia Netherlands en Jaap Gillis van Bouwfonds Investment Management.
Er zijn op de Expo Real dit jaar weinig Aziatische standhouders. Wel zijn de Amerikanen ruim vertegenwoordigd, waaronder Taurus Investment Holdings (B1.430). Erik Rijbout is de Nederlandse directeur bij het bedrijf en is verantwoordelijk voor het contact met Europese beleggers. Het Amerikaanse Atlantic Partners (B1.301) is ook actief op de Nederlandse vastgoedmarkt.
Vanuit Dubai hebben drie bedrijven een stand bemachtigd, waaronder staatsbedrijf en projectontwikkelaar Nakheel. Nakheel is de ontwikkelaar van Palm Jumeirah aan de kust van Dubai, een groep kunstmatig aanlegde eilanden in de vorm van een palmboom. Er zou zelfs een Trump Tower komen, maar de vastgoedcrisis gooide roet in het eten, waardoor het project stil kwam te liggen.
Dit jaar zijn de Europanen, onder wie Nederlanders, sterk vertegenwoordigd op de beurs. De Amerikanen laten zich ook niet kennen en komen zoals elk jaar in groten getale op de Expo Real af. Opvallend is dat de Aziatische interesse achterblijft, gemeten naar het aantal geregistreerde participanten. Vanuit het Midden-Oosten maakt minimaal 30 man zijn entree.
