Breda schudt verlegenheid van zich af

Breda richt zich op kennisintensieve bedrijven. De 30.000 studenten en een snel groeiende gaming-sector maken de stad tot een bijzondere locatie in het zuiden van het land.

Door Erik de Boer
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 9, 25 september 2015

Breda is uit zijn schulp aan het kruipen. Onder aanvoering van burgemeester Paul Depla worden de contacten met beleggers en de werving van nieuwe bedrijven geïntensiveerd. Het bestuur van Breda is aanwezig op de Expo Real. ‘We hebben de situatie bereikt dat wij ons op een aantal terreinen duidelijk onderscheiden van de andere gemeenten in Brabant’, zegt de afgelopen voorjaar van Heerlen overgekomen burgemeester Paul Depla. ‘Breda heeft verrassende eigenschappen, die interessant zijn voor beleggers en nieuwkomers. Het zijn tegelijkertijd aspecten die reeds gevestigde bedrijven hebben doen besluiten hier te blijven. De stad heeft beleggers en werkgevers veel te bieden.’

Kennisintensieve logistiek
De gemeente ligt centraal op de noord–zuidverbinding tussen Amsterdam en Rotterdam enerzijds en Antwerpen–Brussel–Parijs anderzijds. Vanaf december 2016 wordt de wegverbinding aangevuld met de hogesnelheidslijn IC Amsterdam–Brussel, die dit traject 16x per dag gaat afleggen. Vier internationale luchthavens zijn op deze manier binnen een uur te bereiken.
Daarmee is Breda interessant voor logistieke activiteiten. ‘Dat betekent echter niet dat wij ons dus volledig op de logistieke sector richten’, zegt Séverine Blok, directeur van BrIM Breda, en ook aanwezig op de Expo Real. BrIM Breda is de organisatie die zich toelegt op de verkoop van alle beschikbare bedrijfskavels en kantoren in de stad die eigendom zijn van de gemeente, maar adviseert ook potentiële vestigers over terreinen die niet in handen zijn van de gemeente. ’Het is onze taak beleggers en eindgebruikers bekend te maken met Breda als vestigings- of beleggingslocatie en hen zoveel mogelijk te faciliteren’, aldus Blok.
In provinciaal verband is afgesproken dat de uitbreiding van logistieke terreinen voornamelijk zal plaatsvinden in West- en Midden-Brabant, rond Moerdijk, Tilburg en Waalwijk. Breda heeft zelf dan ook maar een zeer beperkt aantal grotere kavels beschikbaar vanaf 3 ha, en warehouses hebben vaak grotere locaties nodig. De stad richt zich liever op bedrijven die niet uitsluitend vrachtwagens in- en uitpakken, maar die in dat logistieke proces toegevoegde waarde leveren aan hun klanten. Het gaat hierbij om bedrijven als Amgen, Abbott en DB Schenker. ‘Wij zijn eerder geïnteresseerd in de werkgelegenheid die een bedrijf biedt dan in de verkoop van grond’, aldus Depla. ‘Wij werken er hard aan dat vooral de kennisintensieve logistiek voor Breda kiest.’

Studentenstad
Twee eigenschappen maken Breda extra interessant. De eerste is dat het een studentenstad is zonder universiteit. Breda telt liefst 30.000 studenten, waarvan 15% uit het buitenland afkomstig is. De meest studenten zijn verbonden aan een van de 54 hbo-opleidingen die de Avans Hogeschool biedt. Een andere trekker is NTHV, de Breda University of Applied Sciences, de enige hogeschool in het land die ook wetenschappelijk onderwijs aanbiedt. Ook is er de Internationale School Breda, die voor veel internationaal werkende bedrijven een belangrijk vestigingsargument is. Het betekent dat de gemeente een grote pool van talent binnen zijn grenzen heeft en een hoogopgeleide beroepsbevolking.

Serious gaming
Een tweede onderscheidende factor is dat Breda steeds belangrijker wordt als vestigingsplaats van creatieve bedrijven. Met name serious gaming is een serieuze economische activiteit in de stad geworden, en doet in kwaliteit niet onder voor Amsterdam en Utrecht, aldus Blok. Breda heeft van oudsher al een sterke beeldcultuur. Er zijn veel opleidingen en bedrijven die raakvlakken hebben met vormgeving en design. Van meer recente datum is dat bedrijven naar Breda trekken die opereren op het snijpunt van voorlichting en educatie enerzijds en het ontwikkelen van games anderzijds. Zo gebruikt Scania in Breda een game voor chauffeurs die erdoor worden uitgedaagd zuiniger te rijden. De game is door een Bredase ontwikkelaar gemaakt. En andere toepassing van serious gaming die raakvlakken heeft met de logistieke sector is bijvoorbeeld dat een logistiek dienstverlener die een nieuw warehouse laat neerzetten al tijdens de bouw aan de hand van een game zijn personeel wegwijs kan maken in de magazijnen en de stellingen. Zo worden games steeds vaker ingezet voor het optimaliseren van bedrijfsprocessen. Blok: ‘We hebben inmiddels op dit gebied een sterke positie opgebouwd. Er is een interessant ecosysteem ontstaan dat weer nieuwe activiteiten en bedrijven aantrekt.’ Er is inmiddels een incubator in Breda neergestreken die startende gameontwikkelaars gaat ondersteunen bij hun verdere groei.
Omdat de samenleving steeds minder fossiele brandstoffen tot haar beschikking heeft en bewuster omgaat met afvalstromen, komt de weg vrij voor de biogebaseerde economie. Hierin wordt gebruik gemaakt van biomassa zoals zetmeel, plantaardige olie en afvalstromen uit de landbouw om producten, materialen en energie te produceren. De regio West-Brabant is van oudsher actief op het gebied van landbouw en fruitteelt. Vandaar ook dat in de stad diverse bedrijven gevestigd zijn in de agro-food sector, zoals Hero Lamb Weston en Driscoll’s. De biobased bedrijven die in de stad zijn neergestreken zijn hier weer een uitvloeisel van.
Breda onderscheidt zich ook in Zuid-Nederland doordat er diverse Benelux- en Europese hoofdkantoren van internationale ondernemingen gevestigd zijn. Met de komst van de IC-verbinding naar Antwerpen en Brussel volgend jaar kan de stad deze positie verder uitbouwen.

Gevarieerd vestigingsaanbod
Breda heeft een rijk arsenaal aan mogelijkheden om bedrijven en organisaties te huisvesten. Er worden bijvoorbeeld nieuwe kantoorconcepten geprobeerd zoals Bond Park, het voormalige gebouw van Esso, dat geheel getransformeerd wordt in kantoorruimtes voor flexwerkers en kleinere bedrijven.
Breda heeft duidelijk gekozen voor twee sterke economische ontwikkellocaties: het Stationskwartier Via Breda en Rithmeesterpark. De spannendste herontwikkeling is Via Breda, de transformatie van de Spoorzone, het gebied rond het nieuwe station van de stad. Met een verwacht investeringsniveau van ruim € 800 mln is het een van de grootste vastgoedprojecten in het land. Behalve het nieuwe station voorziet het plangebied in wonen (150 appartementen), werken (21.500 m² bvo kantoor) en leasure (9000 m² bvo winkels en horeca).
Onderdeel van het project is Coulissen West, waar deze functies gemengd worden op een plek van in totaal 42.000 m². Tot 2 oktober loopt de tenderprocedure voor de ontwikkeling van deze locatie.
Rithmeesterpark is een nieuw bedrijventerrein dat de gemeente op 20 ha langs de A16 gaat uitrollen. Bedrijven als Texaco, Samsung, ExxonMobil en Princess zijn al in de directe nabijheid van het gebied gehuisvest. Rithmeesterpark is bedoeld voor hoofdkantoorfuncties, zakelijke dienstverlening, kennisindustrie, internationale handel en hoogwaardige logistieke dienstverleners.

Woon–werkgebied
Werkdonken is onderdeel van de grootschalige nieuwbouw aan de noordkant van Breda. Het heeft een kleinschalige verkaveling, waarbij ruimte wordt gecreëerd voor een combinatie van werken en wonen. Werkdonken sluit aan op het bestaande bedrijventerrein Charles Petitweg.
Markpark 1 is een nieuw uit te geven bedrijventerrein. Het maakt deel uit van een grootscheeps herstructureringsproject op bedrijventerrein Emer-Hintelaken en de Krogten. Markpark 1 komt ten noorden van het stadscentrum aan de rivier De Mark.
Depla: ‘De ligging van de stad, het opleidingsniveau, de aanwezigheid van talent, de historische binnenstad met het aantrekkelijke winkelgebied en het goede woon- en leefklimaat tellen allemaal mee