Rabo Vastgoedgroep brengt na de zomer – wederom – het iconische gebouw De Rotterdam aan de markt, dat in 2013 werd opgeleverd. Het internationale sentiment voor Nederlands vastgoed is zodanig omgeslagen dat het complex naar verwachting nog dit jaar wordt verkocht.
Rabo Vastgoedgroep brengt na de zomer – wederom – het iconische gebouw De Rotterdam aan de markt, dat in 2013 werd opgeleverd. Het internationale sentiment voor Nederlands vastgoed is zodanig omgeslagen dat het complex naar verwachting nog dit jaar wordt verkocht.
Door Ronald de Blauw
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 6, 26 juni 2015
Savills is door Rabo/MAB ingeschakeld om de verkoop te begeleiden. Het gaat hierbij met name om het kantorengedeelte van het complex, dat nog niet is verkocht. De verkoop van De Rotterdam is de grootste single-asset transactie die momenteel boven de Nederlandse markt hangt.
De verkoop komt op een moment dat – buitenlandse – beleggers in de rij staan om in Nederlands vastgoed te investeren. Nederlandse kantoren zijn nog steeds relatief goedkoop vergeleken met andere Europese locaties. Bovendien staan, nu het beleggingsaanbod aan de Amsterdamse Zuidas grotendeels is opgedroogd, Utrecht, Den Haag en Rotterdam, en dan zeker de beste locaties, in de belangstelling. Zo kocht Bouwinvest eind vorig jaar het WTC in Rotterdam.
Het complex op de Kop van Zuid in Rotterdam omvat drie torens van 150 meter hoog, die in de plint met elkaar verbonden zijn. Volgens de Calcasa Property Analyzer (CPA) omvat De Rotterdam in totaal ruim 124.000 m², waarvan 59.000 m² kantoren, 25.000 m² aan appartementen (in totaal 239) en verder nog zo’n 40.000 m², waarbinnen een NHow 4-sterren design hotel, horeca, ontspanningsmogelijkheden en bedrijfsruimte vallen.
Tegenvallende verhuur
Internationale beleggers die op zoek zijn naar een ‘trophy building’ in Nederland worden gezien als de meest waarschijnlijke koper van het kantoorgedeelte van het gebouw. Zo heeft naar verluidt de Duitse belegger Deka al eerder serieus gekeken naar De Rotterdam, maar kwamen de partijen er toen niet uit.
De tegenvallende verhuur heeft ertoe geleid dat er nog steeds geen koper is voor de kantoorruimte in deze eyecatcher van de Nederlandse havenstad. Bij de start van de bouw in 2009 financierde Rabo-dochter FGH € 180 mln. OVG (25% aandeelhouder) en MAB (75%) droegen gezamenlijk € 28 mln aan eigen vermogen bij. De totale investering van € 340 mln bleek mogelijk doordat Amvest investeerde in de 239 woningen in het complex en NH Hoteles het hotel met 280 kamers en congrescentrum kocht. Q-park exploiteert de parkeergarage.
Het Financieele Dagblad onthulde begin juni dat uit het jaarverslag van Amvest blijkt dat de woningbelegger €22,3 mln op zijn investering heeft moeten afboeken door tegenvallende verkoop aan individuele kopers. Amvest betaalde voor zijn deel van het gebouw naar schatting € 100 mln.
Hulp van de gemeente
De toenmalige Rotterdamse wethouder Hamith Karakus hielp mee door de grond onder De Rotterdam terug te kopen en weer in erfpacht uit te geven. Voor de ontwikkelaars van het project werd de onmiddellijke financieringslast daardoor €?25 mln lager. Overigens werd toen wel afgesproken dat de ontwikkelaars de grond zou terugkopen bij oplevering van het gebouw.
De gemeente hielp echter nog meer mee: de beslissing die de doorslag gaf was die van het stadsbestuur om 25.000 m² in De Rotterdam te huren voor het eigen ambtelijke apparaat.
Volgens CPA zijn grote kantoortransacties in het gebouw uitgebleven na de 25.000 m² die in 2006 door het gemeentelijk ontwikkelingsbedrijf in het gebouw werd gehuurd. Eind vorig jaar werd echter een succes geboekt: de internationale agrarische handelsorganisatie Nidera huurt de gehele vijfde verdieping van De Rotterdam, circa 4500 m². In de oosttoren van De Rotterdam is momenteel nog 15.600 m² kantoorruimte beschikbaar. De vraagprijs per m² is € 225.
